Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w postępowaniu upominawczym w sprawie z powództwa Prokura Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego o zapłatę z dnia 2023-10-12.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
V.511.578.2023
Data sprawy:
2023-10-12
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w postępowaniu upominawczym w sprawie z powództwa Prokura Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego o zapłatę.

Rzecznik Praw Obywatelskich, ze względu na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, wniósł skargę nadzwyczajną co do całości prawomocnego nakazu zapłaty wydanego 24 września 2018 r. w postępowaniu upominawczym przez Sąd Okręgowy w Ł. (dalej: "zaskarżony nakaz zapłaty").

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 1 UoSN sądowi, który wydał zaskarżony nakaz zapłaty, Rzecznik zarzucił: naruszenie zasady ochrony konsumenta ustanowionej w art. 76 Konstytucji w zw. z art. 9 Konstytucji poprzez niezapewnienie właściwej ochrony sądowej pozwanej konsumentce, będącej słabszą stroną stosunku prawnego, przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi przedsiębiorcy, ograniczenie się przez sąd do stosowania wyłącznie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu upominawczym, bez uwzględnienia konsumenckiej natury podstawowego stosunku prawnego i co za tym idzie, bez uwzględnienia zasady ochrony konsumenta wynikającej z prawa unijnego, a w szczególności z Dyrektywy 93/13, nakazujących sądowi zbadanie z urzędu postanowień umowy kredytu pod kątem ich abuzywności; naruszenie prawa do zapewnienia odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej zgodnie z wymogami określonymi w art. 45 ust. 1 Konstytucji jako sprawiedliwości proceduralnej poprzez brak rozpoznania sprawy przez niezawisły i niezależny sąd oraz wydanie rozstrzygnięcia w ramach postępowania upominawczego, które będąc postępowaniem o charakterze uproszczonym nie pozwoliło właściwie zbadać okoliczności sprawy i w konsekwencji doprowadziło do wydania niesprawiedliwego rozstrzygnięcia; naruszenie prawa do ochrony własności i praw majątkowych pozwanej zagwarantowanego w art. 64 ust. 1 Konstytucji poprzez wydanie nakazu zapłaty przez sąd z rażącym naruszeniem prawa bez zbadania z urzędu stosunku podstawowego, tj. postanowień umowy kredytu pod kątem ich abuzywności.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 UoSN sądowi, który wydał zaskarżony nakaz zapłaty, RPO zarzucił: rażące naruszenie prawa procesowego, tj. art. 499 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 498 § 2 k.p.c. w zw. z art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 Dyrektywy 93/13 przez ich niewłaściwe zastosowanie, co skutkowało wydaniem nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, podczas gdy na podstawie załączonej do pozwu umowy kredytu hipotecznego sąd winien był z urzędu powziąć wątpliwości, co do abuzywności klauzul w niej zawartych i skierować postępowanie do trybu zwykłego, czego zaniechał; rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 3851 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 3851 § 3 k.c., w zw. z art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 Dyrektywy 93/13, poprzez jego niezastosowanie w sprawie, a w konsekwencji niezbadanie z urzędu abuzywności klauzul zawartych w umowie kredytu oraz odmowa przyznania należnej ochrony pozwanej konsumentce, co było równoznaczne z zaniechaniem zbadania istoty sprawy (treści umowy między przedsiębiorcą i konsumentką).

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o art. 91 § 1 UoSN Rzecznik wniósł o uchylenie w całości przez Sąd Najwyższy nakazu zapłaty z 24 września 2018 r. wydanego przez Sąd Okręgowy w Ł. w postępowaniu upominawczym i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.