Kasacja w sprawie nałożenia na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody obejmującego roszczenia, o których wcześniej prawomocnie rozstrzygnięto wyrokami Sądów Okręgowych, skutkiem czego obowiązku naprawienia szkody na oskarżonego nie można było orzec z dnia 2023-11-08.
Kasacja w sprawie nałożenia na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody obejmującego roszczenia, o których wcześniej prawomocnie rozstrzygnięto wyrokami Sądów Okręgowych, skutkiem czego obowiązku naprawienia szkody na oskarżonego nie można było orzec.
Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w G. W. z dnia 9 listopada 2016 r. Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w części, tj. w zakresie punktu III sentencji wyroku, dotyczącego nałożenia na oskarżonego - na podstawie art. 72 § 2 k.k. - obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę wskazanej przez Sąd kwoty na rzecz Spółki z o.o. z siedzibą w G. W.- na korzyść T. P.
Powołując się na treść art. 523 § 1 k.p.k., art. 458 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k. wyrokowi temu Rzecznik zarzucił rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie prawa karnego procesowego, tj. 415 § 1 k.p.k., poprzez nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody obejmującego roszczenia, o których wcześniej prawomocnie rozstrzygnięto wyrokami Sądu Okręgowego w Sz. z dnia 18 września 2015 r. oraz Sądu Okręgowego w G. W. z dnia 16 września 2015 r., skutkiem czego obowiązku naprawienia szkody na oskarżonego nie można było orzec.
Wobec powyższego RPO wniósł o: 1) dopuszczenie dowodu z dokumentów z akt sprawy Sądu Okręgowego w Sz., to jest wyroku z dnia 18 września 2015 r. na okoliczność prawomocnego orzeczenia w zakresie roszczenia co do kwoty 235.103,43 zł wraz z ustawowymi odsetkami, 2) dopuszczenie dowodu z dokumentów z akt sprawy Sądu Okręgowego w G. W., to jest wyroku z dnia 16 września 2015 r. na okoliczność prawomocnego orzeczenia w zakresie roszczenia co do kwoty 297.362,92 zł z ustawowymi odsetkami, 3) uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w G. W. w punkcie III sentencji wyroku, tj. w części dotyczącej zobowiązania skazanego do naprawienia szkody.
Sąd Najwyższy uchylił pkt III zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w G. W. Kasacja Rzecznika jest w całości oczywiście zasadna i dlatego mogła być uwzględniona na posiedzeniu, o jakim mowa w art. 535 § 5 k.p.k., jako że doszło do uchybienia podnoszonego w zarzucie tej skargi. Zasadnie wywodzi skarżący, że zaskarżony wyrok w części dotyczącej nałożonego obowiązku naprawienia szkody został wydany z rażącym naruszeniem tzw. klauzuli antykumulacyjnej, w sposób podany w zarzucie kasacji, co miało istotny wpływ na jego treść. W realiach przedmiotowej sprawy nie budzi wątpliwości, że o roszczeniu będącym przedmiotem zaskarżonego rozstrzygnięcia orzeczono wcześniej w dwóch procesach cywilnych. Uprzednie zasądzenie zatem w dwóch wyrokach w sprawach cywilnych od skazanego na rzecz pokrzywdzonego obowiązku zapłaty stało zatem na przeszkodzie nałożeniu w procesie karnym obowiązku naprawienia szkody, w oparciu o przepis art. 72 § 2 k.k., z uwagi na obowiązywanie klauzuli antykumulacyjnej. Orzeczenie zaś przez Sąd Okręgowy obowiązku naprawienia szkody doprowadziło do mnożenia tytułów egzekucyjnych dotyczących tego samego roszczenia. Rację więc ma RPO, że wyrok Sądu Okręgowego w zaskarżonej części został wydany z rażącym naruszeniem art. 415 § 1 zd. 2 k.p.k.