Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa procesowego, polegającego na niesłusznym przyjęciu, że wina i okoliczności czynu zarzucanego obwinionemu nie budziły wątpliwości z dnia 2023-11-17.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.451.2023
Data sprawy:
2023-11-17
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa procesowego, polegającego na niesłusznym przyjęciu, że wina i okoliczności czynu zarzucanego obwinionemu nie budziły wątpliwości.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w B. z dnia 23 marca 2023 r. Na podstawie art. 110 § 1 k.p.w. zaskarżył powyższe orzeczenie w całości na korzyść ukaranego V. I.

Na podstawie art. 111 k.p.w. wyrokowi temu Rzecznik zarzucił rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie prawa procesowego, to jest art. 93 § 2 k.p.w., polegające na niesłusznym przyjęciu, że wina i okoliczności czynu zarzucanego obwinionemu, nie budziły wątpliwości co do wyczerpania przez niego znamion wykroczenia z art. 94 § 1 k.w., podczas gdy wynikające ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego okoliczności wskazujące, że obwiniony posiadał prawo jazdy wydane w Ukrainie, uzasadniały powzięcie wątpliwości co do jego sprawstwa i konieczność ich wyjaśnienia, bowiem w myśl art. 14 i 14a ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terenie Ukrainy na terytorium RP w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. za ważne uznaje się także prawa jazdy wydane przez właściwe organy administracji Ukrainy, których termin ważności upłynął.

Wobec powyższego RPO wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w B.

 


Data odpowiedzi:
2024-01-18
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 18 stycznia 2024 r., sygn. akt III KK 551/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w B. do ponownego rozpoznania. SN podkreślił, że w dacie popełnienia przypisanego obwinionemu wykroczenia, obowiązywała ustawa o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terenie Ukrainy, zmieniona ustawą z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z treścią art. 14 i art. 14 a tej ustawy, przedłużono ważność na terytorium RP prawa jazdy wydanego przez organ administracji Ukrainy do 31 grudnia 2023 r. Jak wynika z akt sprawy, Sąd nie zweryfikował, kiedy prawo jazdy obwinionego straciło ważność. Zatem przedwczesne było skorzystanie z trybu przewidzianego art. 93 § 2 k.p.w., który stanowi, że orzekanie w postępowaniu nakazowym może nastąpić, jeżeli okoliczności czynu i wina obwinionego nie budzą wątpliwości. W niniejszej sprawie kluczowa kwestia, tj. ustalenie daty utraty ważności prawa jazdy nie została wyjaśniona. Bez tego nie jest możliwe ponad wszelką wątpliwość przesądzenie sprawstwa wykroczenia z art. 94 kk. W związku z powyższym SN uznał kasację Rzecznika za zasadną.