Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie orzeczenia wobec skazanego środka karnego w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, w sytuacji, gdy zachowanie skazanego nie wypełniło znamion wymienionego przestępstwa z dnia 2023-12-08.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.586.2023
Data sprawy:
2023-12-08
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie orzeczenia wobec skazanego środka karnego w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, w sytuacji, gdy zachowanie skazanego nie wypełniło znamion wymienionego przestępstwa.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 24 marca 2023 r. Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w części, dotyczącej skazania Ł. K. za przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 k.k., to jest w zakresie czynu opisanego w punkcie I wyroku, na korzyść skazanego Ł. K.

Na podstawie art. 523 § 1 k.p.k. orzeczeniu temu Rzecznik zarzucił rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. naruszenie art. 178a § 4 k.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że skazany dopuścił się popełnienia występku kwalifikowanego z art. 178a § 4 k.k., a w konsekwencji orzeczenie wobec niego środka karnego w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, na podstawie art. 42 § 3 k.k., w sytuacji, gdy zachowanie skazanego nie wypełniło znamion wymienionego przestępstwa.

Wobec powyższego RPO wniósł o uchylenie ww. wyroku w części dotyczącej skazania z punktu I wyroku i przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania.

 


Data odpowiedzi:
2024-01-18
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 18 stycznia 2024 r., sygn. akt III KK 592/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej czynu z art. 178a § 1 i 4 k. k., to jest rozstrzygnięcia z pkt I tiret pierwszy, pkt IV oraz z pkt VII co do świadczenia pieniężnego w kwocie 10 000 zł i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Rejonowemu w S. do ponownego rozpoznania. Kasacja jest oczywiście zasadna, dlatego podlega rozpoznaniu i uwzględnieniu na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k. SN stwierdził, iż kwalifikacja prawna czynu zarzucanego Ł. K w pkt. I aktu oskarżenia była błędna. Przypisanie oskarżonemu czynu z art. 178a § 1 i 4 k.k. miało doniosłe implikacje, ponieważ jest to kwalifikowany typ przestępstwa, polegający m.in. na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego w okresie zakazu, a więc zagrożony surowszą karą niż typ podstawowy, a ustawodawca przewidział wobec jego sprawcy obligatoryjne orzeczenie, na podstawie art. 42 § 3 k.k., dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów. Popełniony przez Sąd Rejonowy w S. błąd prawa materialnego miał zatem istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Zaskarżony wyrok w części dotyczącej tego czynu - przypisanego oskarżonemu w pkt I, tj. rozstrzygnięcia zawarte w punkcie I tiret pierwszy oraz w punkcie IV (orzeczenie o środku karnym zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych) i punkcie VII (orzeczenie o środku kompensacyjnym) należało w tej sytuacji uchylić i sprawę w tym zakresie przekazać Sądowi Rejonowemu w S. do ponownego rozpoznania.