Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie z powództwa banku o zapłatę z dnia 2023-12-15.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
V.511.605.2022
Data sprawy:
2023-12-15
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie z powództwa banku o zapłatę.

Rzecznik Praw Obywatelskich, z uwagi na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, wniósł skargę nadzwyczajną od nakazu zapłaty z dnia 28 listopada 2018 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w L. w elektronicznym postępowaniu upominawczym, zaskarżając wyżej powołany nakaz zapłaty Sądu Rejonowego w L. w całości.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 1 UoSN zaskarżonemu nakazowi zapłaty Rzecznik zarzucił: naruszenie zasady ochrony konsumenta ustanowionej w art. 76 Konstytucji w zw. z art. 9 Konstytucji poprzez: pozbawienie pozwanej konsumentki ochrony sądowej, będącej słabszą stroną stosunku prawnego, ograniczenie się przez Sąd do stosowania wyłącznie przepisów ustawy Kodeks postępowania cywilnego, w tym o elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez uwzględnienia konsumenckiej natury podstawowego stosunku prawnego i co za tym idzie, przepisów o ochronie konsumenta zgodnie z ochroną wynikającą z prawa unijnego, a w szczególności Dyrektywy 93/13, nakazujących Sądowi przekazanie sprawy sądowi właściwości ogólnej celem ustalenia przez ten sąd istotnych w sprawie faktów poprzez pozyskanie od powoda dokumentów koniecznych do ustalenia treści umowy kredytu i dokonania badania jej postanowień pod kątem ich abuzywności; naruszenie prawa do zapewnienia odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej zgodnie z wymogami określonymi w art. 45 ust. 1 Konstytucji jako sprawiedliwości proceduralnej, poprzez brak rozpoznania sprawy przez niezawisły i niezależny Sąd i wydanie rozstrzygnięcia w ramach elektronicznego postępowania upominawczego, które będąc postępowaniem o charakterze uproszczonym nie pozwoliło właściwie zbadać okoliczności sprawy i w konsekwencji doprowadziło do wydania niesprawiedliwego rozstrzygnięcia.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 UoSN zaskarżonemu nakazowi zapłaty Rzecznik zarzucił: rażące naruszenie prawa procesowego art. 50533 § 1 w zw. z art. 50528 k.p.c. w zw. z art. 499 pkt 2 w zw. z art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 Dyrektywy 93/13 przez ich niewłaściwe zastosowanie, co skutkowało wydaniem nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanej konsumentce, mimo że na podstawie samej treści pozwu sąd winien powziąć wątpliwości dotyczące stosunku podstawowego i w konsekwencji powyższego stwierdzić brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym i przekazać sprawę do sądu według właściwości ogólnej celem zbadania postanowień umowy pod kątem ich abuzywności.

W konsekwencji powyższego, na podstawie art. 89 § 1 pkt 1 UoSN, zaskarżonemu nakazowi RPO zarzucił: naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, wyrażonej w art. 2 Konstytucji poprzez zaniechanie przez Sąd stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym i przekazanie sprawy sądowi właściwości ogólnej celem ustalenia istotnych w sprawie faktów poprzez pozyskanie od powoda dokumentów koniecznych do ustalenia treści umowy kredytu i dokonania badania jej postanowień pod kątem abuzywności. W konsekwencji powyższego Sąd poprzez zaniechanie zbadania, czy nakaz zapłaty, o który występuje wierzyciel, nie będzie naruszał unormowań chroniących konsumentkę przed nieuczciwymi postanowieniami umowy i nieskierowanie sprawy do trybu zwykłego, doprowadził do zachwiania równowagi w sferze ochrony prawnej pozwanej konsumentki, i de facto wsparł działania przedsiębiorcy nakierowane na wykorzystanie słabszej pozycji konsumentki, która nie była w stanie się skutecznie bronić. Takie procedowanie Sądu pozostaje w sprzeczności z zasadą lojalności państwa wobec obywateli w procesie stosowania prawa.

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o art. 91 § 1 UoSN Rzecznik wniósł o uchylenie nakazu zapłaty z dnia 28 listopada 2018 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w L. w postępowaniu upominawczym przez Sąd Najwyższy w całości i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania.