Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, poprzez wydanie orzeczenia stwierdzającego winę w sytuacji, gdy zachowanie obwinionego nie było już penalizowane w dacie orzekania przez Sąd Rejonowy z dnia 2023-12-20.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.710.2022
Data sprawy:
2023-12-20
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, poprzez wydanie orzeczenia stwierdzającego winę w sytuacji, gdy zachowanie obwinionego nie było już penalizowane w dacie orzekania przez Sąd Rejonowy.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w W. z dnia 22 czerwca 2022 r. Na podstawie art. 110 § 1 k.p.w. zaskarżył powyższe orzeczenie w całości, na korzyść ukaranego R. D. T.

Powołując się na przepis art. 111 k.p.w. wyrokowi temu RPO zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 § 1 k.w., poprzez wyrażenie błędnego poglądu, że brak jest podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie normy zawartej w tym przepisie i w konsekwencji wydaniu orzeczenia stwierdzającego winę w sytuacji, gdy zachowanie obwinionego polegające na tym, że w dniu 27 grudnia 2021 r. w W. w galerii handlowej naruszył obowiązek zakrywania ust i nosa wprowadzony Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, nie było już penalizowane w dacie orzekania przez Sąd Rejonowy.

Wobec powyższego Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w W. z dnia 22 czerwca 2022 r. całości i uniewinnienie obwinionego R. D. T. od popełnienia przypisanego mu wykroczenia.

 


Data odpowiedzi:
2024-02-14
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 14 lutego 2024 r., sygn. akt II KK 626/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i uniewinnił R. D. T. od popełnienia zarzucanego mu czynu, a kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa. Kasację uznać należało za oczywiście zasadną, a to pozwalało uwzględnić ją w całości na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k. Rację ma skarżący, gdy wskazuje, że Sąd orzekający w sprawie wadliwie zinterpretował normatywną treść art. 2 k.w., co doprowadziło do zastosowania wobec obwinionego ustawy poprzednio obowiązującej, mimo, że była dla niego surowsza. Zaskarżony wyrok zapadł 22 czerwca 2022 r., a więc w okresie, gdy nakaz zakrywania ust i nosa już nie obowiązywał, a w konsekwencji nie mógł stanowić podstawy do ustalenia normatywnej treści art. 116 § 1a k.w. Trafnie wskazuje skarżący, że między momentem popełnienia czynu, a momentem orzekania doszło do zmiany normatywnej. Nie ma przy tym znaczenia, że modyfikacji uległ przepis rozporządzenia, do którego odesłano w art. 116 § 1a k.w., a nie sam artykuł Kodeksu wykroczeń, penalizujący zachowanie jako wykroczenie. W realiach sprawy Sąd Rejonowy nie mógł zatem postąpić wbrew regule temporalnej nakazującej stosowanie ustawy nowej, jako względniejszej dla sprawcy. W konsekwencji, dekodując normatywną treść art. 116 § l a k.w. wedle przepisów obowiązujących na moment orzekania, Sąd pierwszej instancji winien był uznać, że zarzucany obwinionemu czyn nie realizował znamion wykroczenia.