Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie wniosku o umorzenie należności z tytułu wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego z dnia 2024-01-02.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
BPG.7064.4.2023
Data sprawy:
2024-01-02
Rodzaj sprawy:
skarga do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych (WSA)
Nazwa zepołu:
Biuro Pełnomocnika Terenowego w Gdańsku
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie wniosku o umorzenie należności z tytułu wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego.

Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył w całości postanowienie z dnia 28 czerwca 2023 r., wydane z upoważnienia Prezydenta m. B. przez Kierownika Referatu w Wydziale Świadczeń Rodzinnych, o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie wniosku A. J. o umorzenie należności z tytułu wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego, złożonego w dniu 23 maja 2023 r.

Zaskarżonemu postanowieniu RPO zarzucił naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 61a § 1 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (dalej jako: "k.p.a.") przez jego błędną wykładnię polegającą na: przyjęciu, że w sytuacji dochodzenia, w trybie określonym w art. 16 ust. 7 i 8 ustawy o świadczeniach rodzinnych (dalej jako: "u.oś.r."), zwrotu zasiłku pielęgnacyjnego wypłaconego w okresie pobierania dodatku pielęgnacyjnego, brak jest podstaw prawnych do wszczęcia postępowania o umorzenie kwoty nienależnego zasiłku pielęgnacyjnego; uznaniu, że niewydanie - na skutek niewłaściwej wykładni i zastosowania art. 16 ust. 7 u.oś.r. - przez organ właściwy decyzji o ustaleniu nienależnie pobranego świadczenia uniemożliwia uznanie pobranego zasiłku pielęgnacyjnego w okresie pobierania dodatku pielęgnacyjnego za świadczenia nienależne w rozumieniu art. 30 ust. 2 pkt 1 u.oś.r., a w konsekwencji błędne przyjęcie, że niedopuszczalne jest ubieganie się o umorzenie kwoty nienależnego zasiłku pielęgnacyjnego.

Wskazując na powyższe, Rzecznik wniósł - na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. - o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia z dnia 28 czerwca 2023 r. wydanego z upoważnienia Prezydenta m. B. przez Kierownika Referatu w Wydziale Świadczeń Rodzinnych, o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie wniosku o umorzenie należności z tytułu wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego, złożonego w dniu 23 maja 2023 r.

 


Data odpowiedzi:
2024-06-26
Opis odpowiedzi:
Skarga uwzględniona (wyrok z 26 czerwca 2024 r., sygn. akt II SA/Bd 88/24).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w B. uchylił zaskarżone postanowienie. W rozpoznawanym przypadku brak było podstaw do rozstrzygnięcia sprawy z wniosku beneficjentki na podstawie art. 61a § 1 k.p.a., poprzez odmowę wszczęcia postępowania. Organ winien przeanalizować, czy żądanie beneficjentki zasługuje na uwzględnienie w świetle art. 30 ust. 9 u.ś.r., przeprowadzając w tym zakresie odpowiednie postępowanie wyjaśniające. Sądowi znany jest fakt, że przed rozpoznaniem skargi doszło do całkowitej spłaty należności przez beneficjentkę. W tej sytuacji, przy ponownym rozpoznawaniu sprawy, reakcją organu na wniosek winno być wezwanie beneficjentki, czy w związku z całkowitą spłatą należności nadal podtrzymuje ona żądanie wniosku. W zależności od odpowiedzi organ winien rozważyć odmowę wszczęcia postępowania z uwagi na jego bezprzedmiotowość, albo jego wszczęcie i następnie wydanie decyzji o umorzeniu postępowania, również z uwagi na jego bezprzedmiotowość. Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a., po stwierdzeniu naruszenia przez Prezydenta B. art. 61a § 1 k.p.a., które ma istotny wpływ na wynika sprawy, Sąd uchylił zaskarżone postanowienie.