Wystąpienie do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w sprawie braku możliwości przenoszenia funkcjonariuszy Służby Więziennej do innych służb z dnia 2024-02-01.
Wystąpienie do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w sprawie braku możliwości przenoszenia funkcjonariuszy Służby Więziennej do innych służb.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich zwracają się funkcjonariusze Służby Więziennej w sprawie nierównego ich traktowania w zakresie możliwości przenoszenia się do innych służb mundurowych. Nie mogą oni być przenoszeni do innych służb mundurowych na takich samych lub podobnych zasadach. Sytuację tę odczytują jako niesprawiedliwą i niezgodną z zasadą równości. Mogą oni być jedynie przyjmowani do innych służb na zasadach ogólnych, tj. tak jak inni nie mundurowi kandydaci w postępowaniu kwalifikacyjnym. Taki stan odbierają również jako sprzeczny z zasadą wzajemności.
Problem ten stanowi przedmiot zainteresowania RPO od kilkunastu lat. Był on już podnoszony w wystąpieniu skierowanym do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z grudnia 2007 r. Co prawda, wystąpienie to dotyczyło stanu prawnego obowiązującego pod rządami uchylonej już ustawy o Służbie Więziennej, ale zawarte w nim tezy są nadal aktualne. Powyższe zagadnienie wraz z późniejszymi wnioskami od funkcjonariuszy stanowiły asumpt do kolejnego mojego wystąpienia z dnia 17 marca 2023 r. do Ministra Sprawiedliwości. Zwłaszcza, że na mocy art. 1 pkt 24 ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw został dodany do ustawy o Służbie Więziennej nowy art. 38a, który rozszerzył katalog i uprawnienia funkcjonariuszy innych służb mundurowych, umożliwiających im przeniesienie do służby w Służbie Więziennej.
Oczekiwania funkcjonariuszy są tym bardziej uzasadnione, że wraz z wprowadzeniem ostatnio nowych jednostek w samej Służbie Więziennej tj. - Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej oraz uczelni Służby Więziennej (Szkoły Wyższej Wymiaru Sprawiedliwości ) - rozszerzeniu uległy kompetencje tej formacji mundurowej w zakresie rozpoznawania, wykrywania przestępstw, zapobiegania im, utrwalania dowodów - w stosunku do osadzonych, funkcjonariuszy i pracowników, innych osób przebywających na terenie jednostek penitencjarnych oraz poza ich terenem, których przestępstwo pozostawało w ścisłym związku z przestępstwami osadzonych, funkcjonariuszy i pracowników zakładów i aresztów śledczych. Powyższe zadania mogą być realizowane przez IWSW w formie czynności administracyjno- porządkowych i operacyjno-rozpoznawczych, a więc właściwych dla takich służb jak Policja, Straż Graniczna, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Celno-Skarbowej. Ponadto Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości posiada rozszerzony zakres działalności w porównaniu z Centralnym Ośrodkiem Szkolenia Służby Więziennej, uwzględniający oprócz kształcenia Służby Więziennej, również prowadzenie kształcenia przyszłych kadr organów wymiaru sprawiedliwości oraz innych służb realizujących, zadania z zakresu bezpieczeństwa publicznego. Oznacza to, że wiedza i kompetencje aktualnych funkcjonariuszy Służby Więziennej mogą być z powodzeniem wykorzystywane w innych służbach mundurowych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, Prezesowi Rady Ministrów, Ministrowi Finansów czy Marszałkowi Sejmu.
Już z poprzednio uzyskanej odpowiedzi od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji wynika, że z punktu widzenia polityki kadrowej, w szczególności doboru kadr do poszczególnych rodzajów służb, może być zasadnym umożliwienie funkcjonariuszom Służby Więziennej przenoszenie się do służby w Policji. Kwalifikacje zawodowe i umiejętności funkcjonariuszy mogłyby zostać wykorzystane na przykład w pracy z osobami zatrzymanymi czy konwojowanymi. Wówczas w ocenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji korzystnym byłoby podjęcie stosownych działań mających na celu ujednolicenie zasad przeniesień służbowych funkcjonariuszy, a także omówienie różnic związanych z wymaganiami dla kandydatów do służb podległych MSWiA, w szczególności Policji i Straży Granicznej. Uregulowanie kwestii przenoszenia się funkcjonariuszy w ramach służb powinno być poprzedzone wprowadzeniem podobnych regulacji prawnych do pragmatyk poszczególnych służb mundurowych.
W związku z powyższym, o Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o rozważenie możliwości wprowadzenia w ustawach pragmatycznych poszczególnych służb mundurowych przepisów prawnych umożliwiających przenoszenie się funkcjonariuszom Służby Więziennej do innych służb mundurowych.