Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi, 28 kwietnia w godzinach 15:00 - 18:00 nie będzie dostępny serwis Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.

Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego stwierdzającego nabycie spadku z dnia 2024-02-07.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
IV.511.155.2023
Data sprawy:
2024-02-07
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego stwierdzającego nabycie spadku.

Rzecznik Praw Obywatelskich, ze względu na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, wniósł skargę nadzwyczajną od postanowienia Sądu Rejonowego w S. z dnia 30 czerwca 2009 r. stwierdzającego nabycie spadku po J. Dz. i Z. Dz., zaskarżając przedmiotowe postanowienie w części dotyczącej stwierdzenia nabycia spadku po J. Dz., tj. w zakresie pkt I i II zaskarżonego postanowienia.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 u.s.n. zaskarżonemu postanowieniu Rzecznik zarzucił rażące naruszenie prawa procesowego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 669 w zw. z art. 677 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego - k.p.c. w następstwie pominięcia dyspozycji art. 199 § 1 pkt 2 in fine w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i wydanie rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym J. Dz., pomimo iż sprawa w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po J. Dz. została już wcześniej prawomocnie rozpoznana, tj. wobec nieuwzględnienia przez Sąd Rejonowy w S., iż w chwili zainicjowania postępowania w obrocie prawnym funkcjonowało już prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w S. z dnia 19 grudnia 1991 r., stwierdzające nabycie spadku po tej samej osobie - J. Dz.

Niezależnie od powyższego, stosownie do art. 89 § 1 pkt 1 u.s.n., przedmiotowemu orzeczeniu RPO zarzucił naruszenie konstytucyjnej zasady zaufania do państwa i zasady bezpieczeństwa prawnego wywodzonych z art. 2 Konstytucji, konstytucyjnego prawa do dziedziczenia chronionego w art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji, a także konstytucyjnego prawa do sądu gwarantowanego przez art. 45 ust. 1 Konstytucji, ze względu na wydanie drugiego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po tej samej osobie, które odmiennie rozstrzyga kwestię dziedziczenia, co oznacza, że zainteresowani nie uzyskali wiążącego stanowiska sądu i obecnie znajdują się w stanie niepewności prawnej, ponieważ nie mogą legitymować się jednoznacznym potwierdzeniem nabycia uprawnień spadkowych, co w istocie skutkuje zagrożeniem ich praw majątkowych nabytych w wyniku dziedziczenia.

Uwzględnienie skargi jest konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, ponieważ zaskarżone postanowienie narusza wywodzone z art. 2 Konstytucji zasady: zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, zasadę bezpieczeństwa prawnego oraz wyżej wskazane konstytucyjne prawa o istotnym znaczeniu, a to prawo do sądu i prawo do dziedziczenia.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 91 § 1 u.s.n., Rzecznik wniósł o uchylenie postanowienia Sądu Rejonowego w S. z dnia 30 czerwca 2009, w zaskarżonej części tj. w części dotyczącej stwierdzenia nabycia spadku po J. Dz. (pkt. I i II zaskarżonego postanowienia) i umorzenie postępowania w tym zakresie.