Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Rejonowego, utrzymującego w całości wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w stosunku do małoletniego w sprawie o zapłatę z dnia 2024-03-21.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
IV.511.320.2023
Data sprawy:
2024-03-21
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Rejonowego, utrzymującego w całości wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w stosunku do małoletniego w sprawie o zapłatę.

Rzecznik Praw Obywatelskich, z uwagi na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, wnoszę skargę nadzwyczajną od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Cz. z dnia 25 lipca 2014 r., utrzymującego w całości wyrok zaoczny z dnia 16 stycznia 2013 r., wydany przez Sąd Rejonowy w Cz. w sprawie z powództwa M. P. i M. P. przeciwko R. Ł.- K., J. K. i K. K. (małoletniemu reprezentowanemu przez matkę R. Ł.- K. i ojca J. K.) o zapłatę i zaskarżył go w zakresie dotyczącym pozwanego K. K. w części uwzględniającej żądanie pozwu za okres od dnia 1 lutego 2012 r. do dnia 17 sierpnia 2012 r., t.j. co do kwoty 10.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od dnia 17 lipca 2012 r. do dnia zapłaty oraz w zakresie nałożonego na K. K. obowiązku zwrotu kosztów postępowania.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 1 u.s.n. powyższemu wyrokowi Rzecznik zarzucił: naruszenie zasad oraz wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji, a to konstytucyjnej zasady zaufania do państwa oraz zasady bezpieczeństwa prawnego, wywodzonych z art. 2 Konstytucji, oraz chronionego w art. 72 ust. 1 Konstytucji dobra dziecka z uwagi na wydanie zaskarżonego wyroku wobec pozwanego K. K. jako jednego z pozwanych solidarnie, który w sposób nieuzasadniony i niesprawiedliwy nakłada na pozwanego obowiązek zapłaty należności z tytułu odszkodowania za zajmowanie bez tytułu prawnego lokalu mieszkalnego w Cz., mimo iż w tym okresie K. K. był osobą małoletnią i nie mógł ponosić odpowiedzialności za tego rodzaju należności wynikające z zamieszkiwania wraz z rodzicami w tym lokalu; naruszenie chronionego w art. 64 ust. 1 Konstytucji prawa do ochrony własności i praw majątkowych pozwanego K. K., z uwagi na wydanie zaskarżonego wyroku, który w sposób nieuzasadniony i niesprawiedliwy nakłada na pozwanego obowiązek solidarnej zapłaty należności z tytułu zamieszkiwania wraz z rodzicami w lokalu mieszkalnym w Cz., mimo iż w tym okresie był osobą małoletnią, co prowadzi do naruszenia praw majątkowych pozwanego.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 u.s.n. powyższemu wyrokowi RPO zarzucił: rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (dalej jako: "u.o.p.l.") w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania wyroku poprzez jego błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, że pozwany K. K. reprezentowany przez przedstawicieli ustawowych rodziców R. Ł.-K. i J. K., odpowiada solidarnie wraz z pozostałymi pozwanymi za zapłatę należności z tytułu odszkodowania za zajmowanie bez tytułu prawnego lokalu mieszkalnego w Cz., mimo iż w okresie objętym żądaniem pozwu był osobą małoletnią i nie mógł ponosić odpowiedzialności za tego rodzaju należności, a w konsekwencji zasądzenie od tego pozwanego dochodzonych pozwem należności.

Jednocześnie wniesienie skargi nadzwyczajnej w niniejszej sprawie jest konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (art. 89 § 1 in principio u.SN), ponieważ zaskarżony wyrok narusza wywodzone z art. 2 Konstytucji zasady: zaufania obywateli do państwa oraz bezpieczeństwa prawnego jednostki. Sytuacja prawna pozwanego K. K. ukształtowana zaskarżonym wyrokiem wydanym z rażącym naruszeniem prawa, nakładającym na niego obowiązek zapłaty dochodzonej pozwem kwoty, mimo iż we wskazanym w pozwie okresie od miesiąca lutego do miesiąca sierpnia 2012 r. był osobą małoletnią i nie mógł ponosić odpowiedzialności za dochodzone pozwem należności, narusza wskazane powyżej zasady bezpieczeństwa prawnego i podważa zaufanie obywateli do państwa.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia upłynęło ponad 9 lat, na podstawie art. 115 § 2 u.s.n. Rzecznik wniósł o stwierdzenie, że zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w Cz. z dnia 25 lipca 2014 r., utrzymujący w całości wyrok zaoczny z dnia 16 stycznia 2013 r. w części uwzględniającej żądanie zapłaty przez pozwanego K. K. za okres od dnia 1 lutego 2012 r. do dnia 17 sierpnia 2012 r. kwoty 10.500 zł oraz ustawowych odsetek za opóźnienie liczonych od dnia 17 lipca 2012 r., określonych w wyroku zaocznym, a także w zakresie nałożonego na K. K. obowiązku zwrotu w całości kosztów procesu w kwocie 525 zł, został wydany z naruszeniem prawa.