Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego z dnia 2024-03-29.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
V.511.242.2023
Data sprawy:
2024-03-29
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego.

Rzecznik Praw Obywatelskich, ze względu na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, niniejszym wnoszę skargę nadzwyczajną co do całości prawomocnego nakazu zapłaty wydanego 12 czerwca 2013 r. w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy w B.-B. (dalej jako: "zaskarżony nakaz zapłaty").

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 1 UoSN, sądowi, który wydał zaskarżony nakaz zapłaty, RPO zarzucił: naruszenie zasady ochrony konsumenta ustanowionej w art. 76 Konstytucji, interpretowanej, na podstawie art. 9 Konstytucji, z uwzględnieniem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: "TSUE") dotyczącego przepisów Dyrektywy z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (dalej jako: "Dyrektywa 93/13").

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 UoSN, sądowi, który wydał zaskarżony nakaz zapłaty, Rzecznik zarzucił: rażące naruszenie prawa procesowego, tj. art. 485 § 2 zd. 1 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (dalej jako: "k.p.c.") w zw. z art. 486 § 1 k.p.c., w brzmieniu tych przepisów obowiązującym w dacie wydania zaskarżonego nakazu zapłaty, przez ich niewłaściwe zastosowanie, a także art. 248 § 1 k.p.c. i art. 232 zd. 2 k.p.c. przez zaniechanie ich zastosowania, wszystkie wymienione w zw. z art. 7 ust. 1 Dyrektywy 93/13, rażące naruszenie prawa procesowego, tj. art. 202 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonego nakazu zapłaty w zw. z art. 371 § 1 k.p.c. w zw. z art. 7 ust. 1 Dyrektywy 93/13, przez ich niewłaściwe zastosowanie, rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 3851 § 1 i § 3 w zw. z art. 221 ustawy - Kodeks cywilny (dalej jako: "k.c.") poprzez ich niezastosowanie.

Ze względu na treść art. 89 § 1 zdanie 1 UoSN, zgodnie z którym skarga nadzwyczajna może być wniesiona "jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej", RPO wskazał, że wydając zaskarżony nakaz zapłaty sąd zignorował konstytucyjną zasadę ochrony konsumenta, rażąco naruszył prawo materialne i procesowe, jak również naruszył zasady sprawiedliwości społecznej, zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasadę bezpieczeństwa prawnego jednostki, wywodzone z art. 2 Konstytucji. Co więcej, zaskarżony nakaz zapłaty stał się tytułem wykonawczym, na podstawie którego wszczęta została przymusowa egzekucja roszczeń materialnoprawnych, które nie zasługiwały na ochronę w praworządnym państwie.

W tej sytuacji, po dokonaniu ważenia konstytucyjnych wartości wynikających z art. 2 Konstytucji, a więc zasady ochrony powagi rzeczy osądzonej oraz zasady urzeczywistniania sprawiedliwości społecznej, Rzecznik stoi na stanowisku, że przyznanie pierwszeństwa zasadzie sprawiedliwości społecznej, poprzez uwzględnienie niniejszej skargi i uchylenie zaskarżonego nakazu zapłaty, będzie właściwym i proporcjonalnym środkiem pozwalającym na zapewnienie zgodności decyzji jurysdykcyjnych z art. 76 i art. 2 Konstytucji.