Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie sytuacji humanitarnej w Strefie Gazy.

Od początku kryzysu humanitarnego w Strefie Gazy do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływały wnioski od polskich obywateli, którzy - wraz z członkami ich rodzin - próbowali ewakuować się do Polski. Wnioski dotyczyły bardzo często osób znajdujących się w stanie ciągłego zagrożenia życia i zdrowia, w tym dzieci. Z ich treści wynikało, że sytuacja w Strefie Gazy jest coraz gorsza - poza zagrożeniem związanym z działaniami wojennymi, brakuje żywności, zaś z uwagi na brak wody rośnie ryzyko epidemii.

Wnioski te Rzecznik przekazywał każdorazowo do Ministerstwa Spraw Zagranicznych według właściwości, w celu podjęcia działań mających na celu zapewnienie ewakuacji Polakom przebywającym w Strefie Gazy. W dniu 7 listopada 2023 r. RPO wystąpił do Ministra z prośbą o podjęcie wszelkich możliwych działań mających na celu ochronę zdrowia i życia Polaków przebywających w Strefie Gazy, w szczególności przez zapewnienie im żywności i wody pitnej oraz - gdy sytuacja międzynarodowa tylko na to pozwoli - o przeprowadzenie ich ewakuacji. Z treści odpowiedzi otrzymywanych od Departamentu Konsularnego MSZ wynika, że polskie placówki konsularne podejmowały szereg działań mających na celu zapewnienie ewakuacji Polaków znajdujących się w Strefie Gazy.

Z głębokim smutkiem Rzecznik przyjął informację o tragicznym wydarzeniu w Strefie Gazy z 1 kwietnia 2024 r., w wyniku którego zginęło siedmiu wolontariuszy organizacji pozarządowej World Central Kitchen, w tym 35-letni Polak. Działania podejmowane przez organizacje pozarządowe, mające na celu zapewnienie pomocy humanitarnej, w tym dostarczenie żywności, stanowią często jedyną możliwość przetrwania osób przebywających w Strefie Gazy. W wyniku tragicznego wydarzenia z 1 kwietnia 2024 r. wiele organizacji pozarządowych zrezygnowało z niesienia pomocy dla mieszkańców Strefy Gazy, z uwagi na zagrożenie dla zdrowia i życia wolontariuszy. Jednocześnie niektóre kraje przestały finansować działania Agencji Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie - największej organizacji humanitarnej działającej w Strefie Gazy - w związku z zarzutami udziału niektórych pracowników UNRWA w atakach z 7 października 2023 r.

Biorąc pod uwagę powyższe, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o podjęcie wszelkich możliwych działań na arenie międzynarodowej mających na celu wsparcie niesienia pomocy humanitarnej dla ludności cywilnej przebywającej w Strefie Gazy.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w piśmie z 25 kwietnia 2024 r. zapewniła, że MSZ z uwagą śledzi rozwój sytuacji w Strefie Gazy, zwłaszcza w kontekście bezpieczeństwa przebywających tam obywateli RP i członków ich rodzin oraz tragicznej sytuacji humanitarnej. W związku ze śmiercią polskiego obywatela, wolontariusza organizacji humanitarnej World Central Kitchen, służby konsularne podjęły niezwłoczne działania, poczynając od poinformowania właściwych urzędów w Polsce, w tym Prokuratury Krajowej po zapewnienie przewozu zwłok zmarłego do kraju. Konsul RP pozostawał również w bieżącym kontakcie z rodziną zmarłego, otaczając ją także stosowną opieką podczas jej pobytu w Kairze. Ponadto strona polska spodziewa się wyciągnięcia wszystkich konsekwencji wobec instytucji i osób odpowiedzialnych za zbombardowanie konwoju wolontariuszy, a także zadośćuczynienia rodzinie (jeśli będzie sobie tego życzyć).