Wystąpienie do Minister Klimatu i Środowiska w sprawie funkcjonowania systemu kaucyjnego z dnia 2024-06-02.
Wystąpienie do Minister Klimatu i Środowiska w sprawie funkcjonowania systemu kaucyjnego.
Rzecznik Praw Obywatelskich z uznaniem przyjął decyzję Ministerstwa Klimatu i Środowiska o zainicjowaniu prac legislacyjnych mających służyć poprawieniu przepisów ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w zakresie funkcjonowania systemu kaucyjnego.
Rzecznik zgłaszał już wątpliwości dotyczące ww. ustawy, czego przyczynkiem były m.in. zastrzeżenia jednej z kluczowych grup interesariuszy systemu kaucyjnego, a mianowicie przedsiębiorców z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Podstawowym zarzutem przedsiębiorców sektora MŚP jest "nierównomierne i stronnicze" oddziaływanie już istniejącej regulacji na podmioty podlegające systemowi kaucyjnemu - dysproporcję pozycji na rynku pomiędzy małymi sklepami lokalnymi a sklepami wielkopowierzchniowymi i należącymi do zagranicznych sieci handlowych. Dodatkowo zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami przystąpienie do systemu kaucyjnego w przypadku przedsiębiorcy prowadzącego jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego o powierzchni sprzedaży nie większej niż 200 m2 jest częściowo dobrowolne - obowiązkowe jedynie w zakresie pobierania kaucji, natomiast w zakresie pozostałym, czyli zwrotu kaucji oraz zbierania pustych opakowań i odpadów opakowaniowych, pozostawione do decyzji przedsiębiorcy. Przedsiębiorcy z sektora MŚP obawiają się jednak, że nieprzystąpienie do systemu w pozostałym zakresie będzie skutkowało stopniowym wyparciem małych lokalnych sklepów z rynku. Z drugiej jednak strony, pełne uczestniczenie w systemie kaucyjnym może oznaczać dla sektora MŚP obciążenie kosztami niewspółmiernymi procentowo do kosztów, które staną się udziałem większych obiektów handlowych. Koszt jednostkowy pełnego udziału w systemie w przeliczeniu na opakowanie ma być tym samym wyższy dla małych lokalnych sklepów, niż dla sklepów wielkopowierzchniowych i sieciowych.
Do zaburzenia sprawiedliwej konkurencji dla poszczególnych uczestników systemu kaucyjnego może się dodatkowo przyczynić dopuszczenie przez ustawodawcę funkcjonowania kilku podmiotów reprezentujących, a więc i różnych standardów prowadzenia działalności. Podsumowując - pełne wejście w system kaucyjny, zdaniem Pracodawców RP, w świetle obecnie obowiązującej regulacji będzie zbyt kosztowne dla sektora MŚP.
Wskazane wyżej propozycje zmian dotyczą kwestii zgłoszonych przez Pracodawców RP. Równocześnie jednak nie wyczerpują ogółu zasygnalizowanych problemów. Co więcej, proces legislacyjny znajduje się na zasadniczo wczesnym etapie, a więc nie można obecnie przesądzić ostatecznego kształtu nowelizacji.
Wobec powyższego Rzecznik zwrócił się do Minister z prośbą o rozważenie uwag sektora MŚP przy procedowaniu nowelizacji ustawy opakowaniowej oraz o odniesienie się do nich.