Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi kasacyjnej od wyroku WSA oddalającego skargę na decyzję Ministra Edukacji i Nauki w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu rektora.

Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w postępowaniu toczącym się przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w W. w sprawie ze skargi kasacyjnej prof. dra hab. P. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 31 stycznia 2023 r. oddalającego skargę Skarżącego na decyzję/akt Ministra Edukacji i Nauki z dnia 9 marca 2022 r. w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Rektora Uniwersytetu W.

RPO wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku WSA w W. w całości i rozpoznanie skargi na podstawie art. 188 PPSA poprzez uwzględnienie wniosków zawartych w skardze Skarżącego, ewentualnie o uwzględnienie skargi kasacyjnej, uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W. na podstawie art. 185 § 1 PPSA.

W ocenie Rzecznika, wykładnia art. 125 ust. 4 i 5 PSWN dokonana przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., która jest zbieżna z wykładnią Organu, godzi w chronioną konstytucyjnie autonomię uczelni wyższych, tj. wartość, która umożliwia nieskrępowany rozwój badań naukowych i twórczości artystycznej oraz realizację prawa do nauki (art. 70 Konstytucji). Zdaniem Rzecznika rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, w szczególności wobec braku orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego czy prawomocnych wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, a także wobec istotnych wątpliwości interpretacyjnych, jakie uwidoczniły się w związku ze stosowaniem art. 125 ust. 4 i 6 PSWN w praktyce, będzie miało istotne znaczenie dla ukształtowania sytuacji prawnej innych rektorów uczelni wyższych w Polsce, a pośrednio rzutować będzie także na prawa i wolności wskazane wyżej, których pełna realizacja możliwa jest jedynie w sytuacji poszanowania autonomii uczelni wyższych.