Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ujednolicenia przepisów dotyczących zasiłków pogrzebowych i pokrywania kosztów pogrzebu zmarłych żołnierzy i funkcjonariuszy z dnia 2024-10-24.
Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ujednolicenia przepisów dotyczących zasiłków pogrzebowych i pokrywania kosztów pogrzebu zmarłych żołnierzy i funkcjonariuszy.
Od ponad 5 lat Rzecznik Praw Obywatelskich prowadzi sprawę dotyczącą wprowadzenia do ustawy o Państwowej Straży Pożarnej przepisu umożliwiającego pokrycie ze środków jednostki organizacyjnej PSP kosztów pogrzebu strażaka zmarłego wskutek wypadku w czasie pełnienia służby.
Rzecznik występował z powyższym postulatem do Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci oraz do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Proponowana zmiana nie została jednak uwzględniona w ustawie o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw.
W wyniku kolejnego wystąpienia RPO dotyczącego stanu prac legislacyjnych w sprawie wprowadzenia przedmiotowej regulacji prawnej, pismem z dnia 20 października 2022 r. Komendant Główny PSP poinformował, że prace koncepcyjne w zakresie ujednolicenia przepisów dotyczących zasiłków pogrzebowych i pokrywania kosztów pogrzebu zmarłych żołnierzy i funkcjonariuszy realizowane są odrębnie pod kierunkiem Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci.
Powołany Zespół Doradczy Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci (w skład którego weszli przedstawiciele m.in. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji) zaproponował w zakresie pokrywania kosztów pogrzebu w służbach mundurowych ujednolicenie przesłanki śmierci jako "mającej związek ze służbą lub na skutek wypadku pozostającego w związku ze służbą", a także możliwość pokrywania kosztów w przypadku zgonu "wskutek choroby pozostającej w związku ze służbą". Niestety, z uwagi na brak decyzji kluczowego interesariusza - Ministra Rodziny i Polityki Społecznej - w zakresie rozpoczęcia właściwych prac legislacyjnych, dalsze działania w tej sprawie zostały zawieszone. Nie stało to jednak na przeszkodzie w prowadzeniu prac legislacyjnych przez poszczególnych ministrów w zakresie właściwych im ustaw.
W międzyczasie za pomocą ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw został m.in. zmieniony art. 13 ust. 9 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, który stanowi, że w razie śmierci strażaka ratownika OSP, który uczestniczył w zaewidencjonowanym w Systemie Wspomagania Decyzji Państwowej Straży Pożarnej, o którym mowa w art. 14g ust. 1 ustawy o ochronie przeciwpożarowej, działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, koszty pogrzebu pokrywa się ze środków pozostających w dyspozycji właściwego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej na zasadach i w trybie określonych dla strażaków Państwowej Straży Pożarnej. Oznacza to, że w niniejszym zakresie strażacy ratownicy ochotniczych straży pożarnych w kwestii dotyczącej ćwiczeń zostali potraktowali lepiej niż funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej. Sytuacja ta wskazuje, że pomimo wieloletnich starań Biura RPO mających na celu wprowadzenie regulacji należycie respektujących prawa funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej i zapewnieniom o pracach zmierzających do ich wprowadzenia w art. 103 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, oczekiwane zmiany nie zostały wprowadzone, wprowadzono je natomiast w innych ustawach i w odniesieniu do innych podmiotów prawa.
Dlatego też po raz kolejny, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o udzielenie informacji o zajętym stanowisku oraz podjęcie prac legislacyjnych w przedstawionym zakresie.