Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - w sprawie braku publikacji w Dzienniku Ustaw RP wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., SK 140/20 z dnia 2025-02-12.
Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - w sprawie braku publikacji w Dzienniku Ustaw RP wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., SK 140/20.
W związku z wpływającymi do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich skargami seniorów zaniepokojonych brakiem publikacji w Dzienniku Ustaw RP wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., SK 140/20, Rzecznik wystąpił do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Sprawa ma fundamentalne znaczenie dla wysokości świadczeń emerytalnych tysięcy osób, dla których długotrwałe oczekiwanie na zabezpieczenie ich praw jest z oczywistych względów szczególnie krzywdzące i dotkliwe. W wyroku TK orzekł, że art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012 r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji RP. Trybunał zakwestionował mechanizm, w ramach którego emeryci, którzy przed 6 czerwca 2012 r. zdecydowali się przejść na wcześniejszą emeryturę, otrzymywali mniejsze emerytury po osiągnięciu właściwego wieku emerytalnego – obniżane o kwotę odpowiadającą wcześniej pobranym emeryturom. Istota niekonstytucyjności polegała na zaskakiwaniu emerytów takim rozwiązaniem, gdyż w momencie przechodzenia na wcześniejszą emeryturę nie mieli oni świadomości, że po kilku latach ich świadczenia ulegną znaczącemu obniżeniu. Podwyżka i uzyskanie wyrównania wymagają jednak wzruszenia decyzji emerytalnych, co może nastąpić w szczególności poprzez wznowienie postępowania. Wznowienie postępowania nie jest jednak możliwe, dopóki wyrok TK nie wejdzie w życie, co – zgodnie z wykładnią przyjmowaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych – następuje w momencie ogłoszenia go w Dzienniku Ustaw. Rzecznik wystąpił do Szefa KPRM z zapytaniem o podstawy odstąpienia od opublikowania wyroku TK. Z udzielonej odpowiedzi wynika, że rząd nie planuje publikacji wyroku, ale dostrzega problem, dlatego też „Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotuje projekt ustawy gwarantującej ubezpieczonym prawo do świadczeń emerytalnych zgodnych ze standardem konstytucyjnym” . W związku z powyższym, działając na podstawie Rzecznik zwrócił się do Minister Rodzin, Pracy i Polityki Społecznej z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
1) na jakim etapie znajdują się prace nad wspomnianym projektem ustawy?
2) który departament Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jest odpowiedzialny za jego przygotowanie?
3) jakie są podstawowe założenia projektu?
4) kiedy można się spodziewać publikacji projektu i przekazania go do uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji społecznych?