Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Minister Zdrowia – w sprawie outsourcingu świadczeń zdrowotnych w wybranych szpitalach z terenu województwa podkarpackiego z dnia 2025-02-20.

Adresat:
Minister Zdrowia
Sygnatura:
III.7044.36.2023
Data sprawy:
2025-02-20
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Minister Zdrowia – w sprawie outsourcingu świadczeń zdrowotnych w wybranych szpitalach z terenu województwa podkarpackiego.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę na kolejną informację o wynikach kontroli NIK pt. „Zjawisko pozornego outsourcingu świadczeń zdrowotnych w wybranych szpitalach z terenu województwa podkarpackiego”, w szczególności odnoszącą się do systemowych problemów związanych z zatrudnianiem kadry medycznej na podstawie umów cywilnoprawnych. Opisane w Wynikach Kontroli okoliczności dotyczą nieprawidłowości występujących w kontrolowanych podmiotach, tj. Centrum Medycznym w Ł., Szpitalu Specjalistycznym w J., Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w K. oraz Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w P. Celem przeprowadzenia kontroli było zbadanie zjawiska pozornego outsourcingu świadczeń zdrowotnych, tj. zjawiska zawierania przez podmioty lecznicze umów cywilnoprawnych z podmiotami zewnętrznymi, których przedmiotem jest realizacja świadczeń zdrowotnych w tych szpitalach przez ich etatowych pracowników. NIK stwierdził, że w pełni zasadna pozostaje konieczność ustawowego przeciwdziałania zjawisku pozornego outsourcingu świadczeń zdrowotnych, które to wystąpiło w czterech z pięciu skontrolowanych szpitali z terenu województwa podkarpackiego. Tym samym Prezes NIK podtrzymał ustalenia z poprzednich kontroli, które to wskazują, że zjawisko pozornego outsourcingu świadczeń zdrowotnych może być powszechne w skali całego kraju. Zgodzić się przy tym należy ze stanowiskiem, że braki w strukturze kadry medycznej nie mogą być kompensowane poprzez naruszanie przepisów prawa, w tym prawa pracy i ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W kolejnym wystąpieniu pokontrolnym Prezesa NIK opublikowanym w dniu 30 grudnia 2024 r. dotyczącym wyników kontroli Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego Samodzielnego Publicznego Zakładowi Opieki Zdrowotnej w P. za lata 20222-2023 r., przeprowadzonej przez Delegaturę w Rzeszowie NIK, zwrócono uwagę na problem czasu pracy lekarzy. Powołane przez Prezesa NIK ustalenia jednoznacznie wiążą się również z informacjami o wynikach kontroli P/22/048, które stanowiły podstawę do poprzednich wystąpień generalnych Rzecznika wskazanych na wstępie. Wówczas stwierdzono, że w trzech szpitalach spośród 22 skontrolowanych, nie zapewniono należycie bezpieczeństwa zdrowia pacjentów, jak i lekarzy. Dopuszczono wówczas do pełnienia przez lekarzy zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych kilkudniowych, nieprzerwanych dyżurów, a tym samym nie zapewniono im właściwego odpoczynku, z uwagi na ograniczenie prawa do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku wyłącznie do pracowników podmiotów leczniczych. Jak zasadnie wskazał więc Prezes NIK, poza sferą regulacji prawa pracy, przez którą należy rozumieć również ww. ustawę o działalności leczniczej, pozostaje wykonywanie świadczeń przez pracowników medycznych w ramach umów cywilnoprawnych, a także. Zgodzić się należy również z zawartym w ww. odpowiedzi stwierdzeniem, że wystąpienie niekorzystnego zdarzenia w postaci błędu lekarskiego, śmierci lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pacjenta czy też samego lekarza będzie powodować poważną odpowiedzialność odszkodowawczą dla publicznych podmiotów leczniczych korzystających ze świadczeń kadry medycznej niezwiązanej szczególnymi przepisami ustawy - Kodeks pracy oraz ustaw branżowych, w tym ustawy o działalności leczniczej. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Minister Zdrowia o przedstawienie stanowiska w kwestii możliwości podjęcia stosownych działań legislacyjnych.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: