wystąpienie do Wiceprezesa Rady Ministrów – Ministra Cyfryzacji w sprawie tzw. sharentingu, czyli upowszechniania w środowisku cyfrowym wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby z dnia 2025-07-31.
wystąpienie do Wiceprezesa Rady Ministrów – Ministra Cyfryzacji w sprawie tzw. sharentingu, czyli upowszechniania w środowisku cyfrowym wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby.
Rzecznik Praw Obywatelskich w swoim wystąpieniu wskazał zagrożenia związane z udostępnianiem w internecie materiałów przedstawiających dzieci. Możliwymi konsekwencjami sharentingu są hejt, kpiny i krzywdzące komentarze (nie tylko w sieci) oraz wykorzystanie materiałów do celów przestępczych, w tym na tle seksualnym. Szacuje się, że nawet 50 proc. materiałów gromadzonych przez pedofilów pochodzi z serwisów społecznościowych. Ryzyko to nie jest marginalne, ponieważ – jak wskazuje Ministerstwo Cyfryzacji oraz Akademia NASK – aż 40 proc. rodziców dzieli się w internecie zdjęciami i filmami, na których przedstawione są dzieci. Część tych aktywności przybiera formę zjawiska określonego jako parental trolling, polegającego na publikowaniu treści, które kompromitują, wyśmiewają i upokarzają dziecko. W ocenie Rzecznika takie działanie umniejsza godności dziecka.
Rzecznik zaznaczył, że obrona przed przemocą cyfrową ma na celu ochronę dóbr osobistych dziecka, w tym dobrego imienia (art. 47 Konstytucji RP). Obowiązkiem władz publicznych jest ochrona przyrodzonej i nienaruszalnej godności dziecka (art. 30 zd. 2 Konstytucji RP). Z kolei z publikowaniem wizerunku dziecka w internecie związane jest prawo do prywatności (art. 47 Konstytucji RP).
Tymczasem zjawisko sharentingu tworzy sytuację społeczną, w której dziecko jest narażane – często poza jego świadomością, szczególnie we wczesnych latach życia – na konieczność dzielenia się z innymi ludźmi, również całkowicie obcymi, jego osobistymi przeżyciami z wyjątkowo wrażliwego okresu życia.
Postulaty w tej sprawie podnosi również polska doktryna. Wskazuje się, że konieczne jest uregulowanie w drodze ustawy działalności mediów społecznościowych pod kątem ochrony dzieci i ich praw tak aby ich wizerunek był przetwarzany w ograniczonym stopniu. Ponadto sam proces powinien podlegać kontroli sformalizowanych organów ochrony prawnej. Według Rzecznika trudno uznać, że polskie prawo krajowe w obecnym kształcie przewiduje skuteczne środki ochrony przed nadużyciami tego typu. Gdy dane osobowe dziecka zostają udostępnione poprzez tzw. sharenting, prawo do usunięcia tych danych w stosunku do rodzica (rodziców) może być wykonane przez dziecko dopiero po osiągnięciu przez nie pełnoletności. W przypadku gdy dziecko jest małoletnie i nie jest uprawnione do wykonania swojego prawa do usunięcia danych, jako jedyny środek zaradczy wskazuje się art. 80 ust. 1. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (RODO). W ocenie Rzecznika to rozwiązanie wydaje się niewystarczające.
Krajowe przepisy dotyczące ochrony danych osobowych powinny być tworzone przy uwzględnieniu kontekstu i celu wprowadzenia relewantnych aktów prawa Unii Europejskiej.
Trwające obecnie prace nad wdrożeniem regulacji dotyczących usług cyfrowych są według Rzecznika świetną okazją do wypracowania całościowego podejścia do wskazanych problemów i wyzwań. Kluczowe jest również kontynuowanie działań, które podnoszą świadomość społeczną. Dobrym przykładem tego typu aktywności jest kampania „Więcej szacunku dla młodego wizerunku!” organizowana przez Rzeczniczkę Praw Dziecka przy patronacie honorowym Ministerstwa Cyfryzacji.
Rzecznik zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów – Ministra Cyfryzacji z prośbą o przedstawienie stanowiska w tej sprawie i wskazanie planowanych przez Ministerstwo działań, w tym prac legislacyjnych, które będą adekwatną odpowiedzią na dostrzeżone problemy i wyzwania.