Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

kasacja w sprawie przeprowadzenia nienależytej kontroli przez Sąd odwoławczy.

Rzecznik Praw Obywatelskich złożył kasację od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 31 stycznia 2025 r. (sygn. akt II Ka 289/24) zmieniającego w części, a w pozostałym zakresie utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w K. z dnia 18 lipca 2024 r. (sygn. akt II K 131/22).

Rzecznik zaskarżył powyższe orzeczenie na korzyść skazanego D. R. w zakresie, w jakim Sąd II instancji zmienił wyrok Sądu I instancji w części dotyczącej środka karnego, tj. zakazu zajmowania stanowisk, określonego w punkcie IV wyroku Sądu Rejonowego w K, a zawartym w punkcie 1 tiret 4 zaskarżonego wyroku.

RPO zarzucił temu orzeczeniu rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie prawa procesowego, tj, art. 433 § 1 k.p.k. w zw. z art. 440 k.pk. Według Rzecznika polegało ono na przeprowadzeniu nienależytej kontroli przez Sąd odwoławczy. Rozpoznając apelację obrońcy oskarżonego, niezależnie od podniesionych zarzutów, Sąd ten nie przekroczył z urzędu granic środka odwoławczego i utrzymał w części w mocy wyrok Sądu I instancji obarczony wadą naruszenia prawa materialnego, tj. art. 41 § 1 k.k. Polegała ona na orzeczeniu środka karnego w postaci zakazu zajmowania wszelkich stanowisk w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego oraz w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego bezpośrednio posiada 50 proc. akcji lub udziałów. Tymczasem wskazany przepis przewiduje możliwość orzeczenia takiego zakazu jedynie w odniesieniu do określonego stanowiska lub zawodu. Doprowadziło to do wymierzenia środka karnego z przekroczeniem zakresu przedmiotowego wynikającego z art. 41 § 1 k.k., a tym samym oczywistej niesprawiedliwości orzeczenia w tej części.

W związku z powyższym RPO wniósł o uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w K. w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy w tej części do ponownego rozpoznania w instancji odwoławczej.