skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 2025-06-03.
skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.
W dniu 24 września 2019 r. zawarto umowę pożyczki gotówkowej pomiędzy spółką D.T. a konsumentką, w której określono kwotę pożyczki na 19.000 zł, z czego rzeczywiście wypłacono jej tylko 9.500 zł, a pozostałe 9.500 zł stanowiły kredytowane koszty – w tym opłata przygotowawcza, prowizja i opłata za tzw. „Twój Pakiet”. Pożyczka była oprocentowana na 9,94% rocznie, ale rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosiła aż 90,42%. Całkowity koszt pożyczki to 12.568 zł, a całkowita kwota do spłaty – 22.068 zł, w 36 ratach po 613 zł. Zabezpieczeniem był weksel in blanco z deklaracją wekslową.
W maju 2020 r. spółka wypowiedziała umowę i wypełniła weksel, wzywając do zapłaty 19.206,84 zł – jednak brak jest dowodu doręczenia tego wezwania. W czerwcu 2020 r. spółka wniosła pozew oparty na wekslu, nie załączając samej umowy pożyczki.
Sąd Rejonowy 7 września 2020 r. wydał nakaz zapłaty, który został doręczony pozwanej i wobec braku sprzeciwu uprawomocnił się 29 września. Egzekucja zakończyła się we wrześniu 2023 r. z uwagi na całkowitą spłatę długu – częściowo dobrowolną, częściowo komorniczą.
Pełnomocnik pozwanej, we wniosku o podjęcie działań nadzwyczajnych, wskazał na rażące naruszenie interesów konsumentki – przede wszystkim z powodu udzielenia jej pożyczki mimo braku zdolności do jej spłaty, bardzo wysokich kosztów pozaodsetkowych oraz wykorzystania weksla w sądzie bez ujawnienia treści umowy. Zwrócono uwagę, że pożyczkodawca udzielił pozwanej dwóch pożyczek w ciągu siedmiu miesięcy na łączną kwotę blisko 90.000 zł, z czego połowę stanowiły koszty – co może świadczyć o obejściu przepisów ustawy o kredycie konsumenckim i naruszeniu zasad współżycia społecznego.
Rzecznik Praw Obywatelskich uznał, że w sprawie przeciwko pozwanej konsumentce nie było podstaw do wydania nakazu zapłaty wyłącznie na podstawie weksla, bez uprzedniego zbadania umowy, którą ten weksel zabezpieczał. Obowiązkiem sądu, wynikającym z prawa unijnego, było z urzędu ustalić, czy weksel zabezpieczał umowę konsumencką, a jeśli tak – odmówić wydania nakazu i przeprowadzić rozprawę. Zaniechanie to, zdaniem RPO, stanowiło rażące naruszenie prawa procesowego w rozumieniu art. 89 § 1 pkt 2 ustawy o Sądzie Najwyższym, bo dotyczyło kluczowych przepisów i miało wpływ na rozstrzygnięcie. Nakaz zapłaty został więc uznany za orzeczenie rażąco niesprawiedliwe, którego dalsze obowiązywanie naruszałoby standardy demokratycznego państwa prawnego. W ocenie Rzecznika należy w tej sprawie dać pierwszeństwo zasadzie sprawiedliwości społecznej nad zasadą powagi rzeczy osądzonej i uchylić nakaz jako sprzeczny z art. 2 Konstytucji RP.