zgłoszenie udziału w postępowaniu ze skargi na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności oraz odmowy stwierdzenia wydania z dnia 2025-06-30.
zgłoszenie udziału w postępowaniu ze skargi na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności oraz odmowy stwierdzenia wydania.
Zgodnie z wiedzą Rzecznika, G.B. i jego żona T.T. przyjechali do Polski w 1991 r. Na terytorium RP urodziła się trójka ich dzieci, które uczęszczały tu do szkół i posługiwały się językiem polskim, nie znając języka mongolskiego ani nie utrzymując kontaktu z rodziną w Mongolii.
28 listopada 2002 r. G.B. został zatrzymany przez Straż Graniczną za prowadzenie działalności bez zezwolenia i brak dokumentów pobytowych. Następnego dnia Wojewoda Lubelski wydał decyzję o jego wydaleniu, nie analizując sytuacji rodzinnej. Podobną decyzję wobec T.T. wydano 4 marca 2003 r. Jej wniosek o zezwolenie na zamieszkanie obejmujący dzieci został 11 lutego 2004 r. oddalony. Decyzję utrzymano w mocy, a skarga do WSA została odrzucona.
G.B. ponownie zatrzymano 24 czerwca 2004 r. i 28 stycznia 2005 r. wydalono. T.T. wydalono 29 czerwca 2005 r., pozostawiając dzieci bez opieki. Tymczasowe umieszczenie ich u innych osób nastąpiło dopiero 5 sierpnia 2005 r., a we wrześniu 2006 r. dzieci deportowano do Mongolii.
16 stycznia 2023 r. M.B. złożył wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji o wydaleniu rodziców. Postępowanie umorzono z uwagi na brak interesu prawnego. Skarga została oddalona przez WSA. 27 czerwca 2024 r. M.B. jako pełnomocnik matki złożył kolejny wniosek, przekazany do Komendanta Głównego SG, który 6 lutego 2025 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji. Pełnomocnik poinformował Rzecznika o toczącej się sprawie przed WSA.
Rzecznik, po zapoznaniu się z treścią decyzji Komendanta Głównego SG ocenił, że zaskarżona decyzja została wydana z mającym wpływ na wynik sprawy, naruszeniem przepisów postępowania, tj. art. 7 i art. 77 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Organ, prowadząc postępowanie, nie dokonał wyczerpującej analizy stanu prawnego i faktycznego pod kątem zaistnienia przesłanek nieważności decyzji, o których mowa w art. 156 § 1 k.p.a. W szczególności nie rozważył, czy – oraz w jaki sposób – Wojewoda, przed wydaniem decyzji o wydaleniu, zbadał sytuację osobistą i rodzinną cudzoziemca, ustalił, że jest on ojcem trojga małoletnich dzieci, urodzonych i pozostających pod jego opieką, a także mężem, oraz czy w świetle tych ustaleń dokonał oceny zastosowanych środków pod kątem ich proporcjonalności. Zaniechanie to miało bezpośredni wpływ na treść decyzji odmawiającej stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody Lubelskiego.
Z materiałów udostępnionych Rzecznikowi wynika, że Wojewoda Lubelski nie zebrał w toku postępowania w sprawie wydalenia skarżących wyczerpującego materiału dowodowego, ani nie dokonał wnikliwej analizy materiałów będących w jego posiadaniu, zwłaszcza w zakresie ustalenia sytuacji osobistej i rodzinnej cudzoziemców. Wojewoda przy podejmowaniu decyzji o wydaleniu kierował się wyłącznie informacjami przedstawionymi przez Zastępcę Komendanta Oddziału Straży Granicznej we wniosku o wydanie decyzji o wydaleniu cudzoziemców z terytorium RP. Wojewoda nie uwzględnił okoliczności, będącej jedną z kluczowych w niniejszej sprawie, tj. posiadania przez skarżących trojga małoletnich dzieci urodzonych i przebywających pod ich opieką na terytorium RP. Powyższe doprowadziło do wydania decyzji o wydaleniu, która zobowiązywała do opuszczenia terytorium RP wyłącznie skarżących, pomijając sytuację pozostających pod jego opieką małoletnich dzieci, co doprowadziło do faktycznej separacji małoletnich i rodziców.
Rzecznik ocenił, że decyzja Komendanta Głównego SG została wydana z naruszeniem art. 7 i 77 k.p.a., mającym istotny wpływ na wynik sprawy. Organ nie przeanalizował w sposób wyczerpujący przesłanek nieważności decyzji Wojewody Lubelskiego o wydaleniu skarżących., w szczególności nie zbadał, czy przed jej wydaniem dokonano oceny ich sytuacji rodzinnej, tj. faktu, że byli oni rodzicami trojga małoletnich dzieci urodzonych i mieszkających w Polsce.
Wojewoda nie ocenił proporcjonalności środka ingerującego w życie rodzinne, nie uwzględnił dobra dzieci i nie przeprowadził rzetelnych ustaleń co do sytuacji rodzinnej skarżących. Powyższe zaniechania doprowadziły do faktycznej separacji dzieci od rodziców na okres prawie dwóch lat, co w ocenie Rzecznika miało charakter rażącego naruszenia prawa i powinno skutkować stwierdzeniem nieważności decyzji Wojewody.
Rzecznik podkreśla, że art. 53 ustawy o cudzoziemcach nie ogranicza się do kwestii wykonania decyzji, ale zakazuje jej wydania, jeśli skutkowałaby naruszeniem praw chronionych Konwencją. Zatem wadliwość decyzji Wojewody miała charakter pierwotny i nieusuwalny, co uzasadnia stwierdzenie jej nieważności także na podstawie art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a.