Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



kasacja w sprawie błędnego przyjęcia, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn w warunkach powrotu do przestępstwa z dnia 2025-07-04.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.368.2024
Data sprawy:
2025-07-04
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

kasacja w sprawie błędnego przyjęcia, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn w warunkach powrotu do przestępstwa.

Sąd Rejonowy w M. w dniu 3 lutego 2020 r. uznał za winnego M. P. tego, że w dniu 4 czerwca 2017 r., w nieustalonym miejscu, ze skutkiem w Ch., za pośrednictwem sieci internet, zamieścił ogłoszenie na portalu ogłoszeniowym i działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził F.W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 2000 zł z tytułu wpłaconej zaliczki, wprowadzając pokrzywdzonego w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązywania się z umowy sprzedaży ciągnika - przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu, kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Ł. z dnia 27 maja 2008 roku, za umyślne przestępstwo podobne z art. 288 § 1 k.k. - tj. za winnego występku z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. wymierzył mu 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważa, że jednym z warunków, od spełnienia którego uzależniona jest możliwość przyjęcia, iż sprawca danego czynu dopuszcza się go w warunkach powrotu do przestępstwa, unormowanych w art. 64 § 1 k.k. (recydywa) , jest ustalenie, że został on uprzednio skazany za umyślne przestępstwo podobne na karę pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej 6 miesięcy i że odbył karę co najmniej w takiej wysokości. Przez tak orzeczoną karę należy rozumieć zasadniczą, jednostkową karę pozbawienia wolności, która to kara w przypadku objęcia jej karą łączną musi być wymierzona chociażby za jedno z przestępstw poprzednich, do którego odnosi się podobieństwo przestępstwa ponownego, właśnie w rozmiarze nie niższym niż 6 miesięcy.

W ocenie Rzecznika nie został spełniony podstawowy wymóg o jakim stanowi cytowana norma art. 64 § 1 k.k. - a mianowicie warunek skazania za czyn podobny na karę co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności i odbycia tejże kary w takim wymiarze. Sąd Rejonowy skazał M.P. za 6 czynów (m.in. za czyn z art. 288 § 1 k.k) i wymierzył mu kary jednostkowe po 5 miesięcy pozbawienia wolności za każdy z czynów. Jednocześnie sąd na podstawie połączył kary jednostkowe pozbawienia wolności i orzekł karę łączną w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności, którą warunkowo zawiesił na okres 5 lat.

Z powyższego wynika, że M. P. za czyn z art. 288 § 1 k.k. został skazany na karę jedynie 5 miesięcy pozbawienia wolności - więc oczywistym jest, że nie mógł za to właśnie przestępstwo odbyć kary w wymiarze warunkującym działanie w warunkach recydywy. Powyższe oznacza, że nie zostały spełnione warunki przyjęcia recydywy z art. 64 § 1 k.k. W tym stanie rzeczy, konieczne jest powtórne przeprowadzenie postępowania, w celu dokonania ponownej, prawidłowej oceny prawnej zarzucanego oskarżonemu czynu.