Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



kasacja w sprawie nieuprawnionego orzeczenia obowiązku naprawienia szkody z dnia 2025-07-23.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.520.2019
Data sprawy:
2025-07-23
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

kasacja w sprawie nieuprawnionego orzeczenia obowiązku naprawienia szkody.

Rzecznik Praw Obywatelskich złożył kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Z. z dnia 23 sierpnia 2018 r. Rzecznik na podstawie art. 521 § 1 Kodeksu postępowania karnego zaskarżył to orzeczenie w części dotyczącej obowiązku naprawienia szkody przez skazanego A. P.

Powołując się na art. 523 § 1 k.p.k., Rzecznik zarzucił wyrokowi rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie art. 46 § 1 Kodeksu karnego. Według Rzecznika naruszenie polegało na orzeczeniu wobec skazanego obowiązku naprawienia szkody na rzecz S. i F.

Zgodnie z art. 46 § 1 k.k. sąd może orzec obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody. Przepis ten wymaga jednak zaistnienia realnej szkody, która powstała w wyniku przestępstwa, a nie jedynie jego usiłowania. Sąd nie ustalił powstania szkody, co w ocenie Rzecznika jest logiczne, ponieważ nie doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Tym samym nie ziściła się materialna przesłanka do zastosowania art. 46 § 1 k.k. Orzeczenie obowiązku naprawienia szkody było więc nieuprawnione i rażąco naruszyło prawo materialne.

RPO wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej rozstrzygnięcia w przedmiocie środka w postaci obowiązku naprawienia szkody na rzecz S. i przekazanie w tym zakresie sprawy Sądowi Rejonowemu w Z. do ponownego rozpoznania. Rzecznik wniósł także o uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej rozstrzygnięcia w przedmiocie środka w postaci obowiązku naprawienia szkody na rzecz F.