Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie upoważnienia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do uregulowania w rozporządzeniu kwestii ustalania i pobierania opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych.

Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o stwierdzenie niezgodności art. 6 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji w zakresie, w jakim upoważnia Krajową Radę Radiofonii i Telewizji do określenia opłat abonamentowych oraz art. 48 ust. 3 ustawy o radiofonii i telewizji z art. 213 ust. 1 i art. 217 Konstytucji RP, a ponadto o stwierdzenie niezgodności art. 48 ust. 3 tej ustawy z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP.

Ustawowa konstrukcja opłaty abonamentowej łączy obowiązek uiszczenia opłaty z używaniem odbiornika radiofonicznego/telewizyjnego, a nie z możliwością odbierania określonej oferty programowej za pomocą tego odbiornika. W istocie opłata abonamentowa charakteryzuje się cechami właściwymi dla podatków. Zgodnie z treścią art. 217 Konstytucji, nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatku, następuje w drodze ustawy. Oznacza to, że wszystkie istotne elementy stosunku daninowego powinny być uregulowane bezpośrednio w ustawie, natomiast do unormowania w drodze rozporządzenia mogą zostać przekazane tylko te sprawy, które nie mają istotnego znaczenia dla konstrukcji danej daniny. Wymogów tych nie spełnia art. 48 ust. 3 ustawy o radiofonii i telewizji. Wprawdzie ustawa określa zakres podmiotowy i przedmiotowy stosunku daninowego, jednak pozostałe elementy tego stosunku nie zostały określone w ustawie. Upoważnienie zawarte w art. 48 ust. 3 ustawy o radiofonii i telewizji nie spełnia także wymogów art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, przybiera bowiem postać upoważnienia blankietowego.