Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie gromadzenia przez Policję danych osobowych.

Rzecznik Praw Obywatelskich powraca do problemu gromadzenia na podstawie art. 20 ustawy o Policji danych osobowych, w tym odcisków linii papilarnych i zdjęć osób podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego. We wcześniejszych wystąpieniach Rzecznik dał wyraz przekonaniu, iż przepis ten stanowi głęboką ingerencję w prawem chronione dobra jednostki i winien być stosowany z dużą ostrożnością. Tego rodzaju ingerencja w prawem chronione dobra jednostek może nastąpić w przypadku spełnienia warunków, o których mowa w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, a więc przede wszystkim, jeśli jest to konieczne w państwie demokratycznym. Fakt, iż ze zbiorów policyjnych nie są usuwane dane osób, w stosunku do których zapadł prawomocny wyrok uniewinniający bądź prawomocne postanowienie o bezwarunkowym umorzeniu postępowania, może stanowić naruszenie przysługujących im praw i wolności. Nie ulega wątpliwości, że konieczne jest gromadzenie przez Policję danych w celach wykrywczych i identyfikacyjnych. Sam jednak przepis art. 20 nie nakłada na funkcjonariuszy obowiązku daktyloskopowania i fotografowania każdego podejrzanego o popełnienie przestępstwa ściganego z urzędu. Stwarza jedynie prawną możliwość dokonywania tego rodzaju czynności. Zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 3 Instrukcji o szczegółowych zasadach prowadzenia zbiorów daktyloskopijnych i zdjęć sygnalitycznych oraz wzorach dokumentów w tych sprawach (załącznik do Zarządzenia Nr 6 Komendanta Głównego Policji z dnia 16.05.2002 r. w sprawie uzyskiwania, przetwarzania i wykorzystywania przez Policję informacji oraz sposobów zakładania i prowadzenia zbiorów tych informacji, wydanego na podstawie delegacji z art. 20 ust. 19 ustawy o Policji), można odstąpić od daktyloskopowania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego, jeśli zarzucono im popełnienie czynu określonego w ustawie innej niż Kodeks karny (z wyjątkiem przes