Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



1-2. W sprawie przekazywania spółkom windykacyjnym danych osobowych abonentów przez operatorów telekomunikacyjnych z dnia 2003-11-04.

Adresat:
URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
Sygnatura:
RPO/419559/02/VI/607.1 RZ
Data sprawy:
2003-11-04
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

1-2. W sprawie przekazywania spółkom windykacyjnym danych osobowych abonentów przez operatorów telekomunikacyjnych.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich trafiają skargi abonentów na operatorów telekomunikacyjnych (stacjonarnych i komórkowych), którzy od spółek windykacyjnych dowiadują się, że zadłużenie z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych zostało przekazane przez spółkę telekomunikacyjną do ściągnięcia firmom skupującym długi lub trudniącym się zawodowo ich ściąganiem od dłużników. Operatorzy telekomunikacyjni nie zawsze informują abonentów o stwierdzonych zaległościach w opłatach za usługi telekomunikacyjne. Zdarzają się przypadki, iż były abonent został obciążony opłatą abonamentową za okres po rozwiązaniu umowy. Art. 23 ust. 1 pkt 5 i ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych dopuszcza przetwarzanie danych w celu dochodzenia roszczeń z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej tylko gdy jest to niezbędne do wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów administratorów danych, którym są przekazywane te dane. Przepis ten, jak się wydaje, nie zezwala na przekazywanie danych osobowych innym podmiotom, które w imieniu administratora będą dochodziły roszczeń lub które przejmą wierzytelność administratora. Rzecznik prosi Generalnego Inspektora Danych Osobowych o podjęcie działań mających na celu doprowadzenie do zgodności przetwarzania danych abonentów przez operatorów telekomunikacyjnych z przepisami o ochronie danych osobowych. Zdarzają się przypadki, gdy zawierający umowy w imieniu operatora nie informują potencjalnych abonentów o wszystkich ważnych postanowieniach umowy. Po zawarciu umowy, gdy wystąpią szczególne okoliczności (np. wypadek i długotrwały pobyt w szpitalu, służba wojskowa, utrata pracy) uzasadniające rozwiązanie umowy z przyczyn ekonomicznych, będą musieli ponosić koszt co najmniej opłaty abonamentowej albo rozwiązując umowę bądź zapłacić kilkaset złotych tzw. kary umownej. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi

1-2. W sprawie przekazywania spółkom windykacyjnym danych osobowych abonentów przez operatorów telekomunikacyjnych.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich trafiają skargi abonentów na operatorów telekomunikacyjnych (stacjonarnych i komórkowych), którzy od spółek windykacyjnych dowiadują się, że zadłużenie z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych zostało przekazane przez spółkę telekomunikacyjną do ściągnięcia firmom skupującym długi lub trudniącym się zawodowo ich ściąganiem od dłużników. Operatorzy telekomunikacyjni nie zawsze informują abonentów o stwierdzonych zaległościach w opłatach za usługi telekomunikacyjne. Zdarzają się przypadki, iż były abonent został obciążony opłatą abonamentową za okres po rozwiązaniu umowy. Art. 23 ust. 1 pkt 5 i ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych dopuszcza przetwarzanie danych w celu dochodzenia roszczeń z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej tylko gdy jest to niezbędne do wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów administratorów danych, którym są przekazywane te dane. Przepis ten, jak się wydaje, nie zezwala na przekazywanie danych osobowych innym podmiotom, które w imieniu administratora będą dochodziły roszczeń lub które przejmą wierzytelność administratora. Rzecznik prosi Generalnego Inspektora Danych Osobowych o podjęcie działań mających na celu doprowadzenie do zgodności przetwarzania danych abonentów przez operatorów telekomunikacyjnych z przepisami o ochronie danych osobowych. Zdarzają się przypadki, gdy zawierający umowy w imieniu operatora nie informują potencjalnych abonentów o wszystkich ważnych postanowieniach umowy. Po zawarciu umowy, gdy wystąpią szczególne okoliczności (np. wypadek i długotrwały pobyt w szpitalu, służba wojskowa, utrata pracy) uzasadniające rozwiązanie umowy z przyczyn ekonomicznych, będą musieli ponosić koszt co najmniej opłaty abonamentowej albo rozwiązując umowę bądź zapłacić kilkaset złotych tzw. kary umownej. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2006-04-28
Opis odpowiedzi:
1. Generalny Inspektor Danych Osobowych (1.12.2003 r.) poinformowała, iż dopuszczalne jest dochodzenie przez firmę windykacyjną zapłaty od dłużnika w imieniu i na rzecz wierzyciela, o ile umowa między tą firmą a wierzycielem odpowiada warunkom określonym w art. 31 ustawy o ochronie danych osobowych. Wówczas podmiot, któremu powierzono przetwarzanie danych może je wykorzystywać wyłącznie w zakresie i celu przewidzianym w umowie. Nie budzi również wątpliwości legalność udostępnienia danych osobowych dłużnika przez wierzyciela na rzecz firmy windykacyjnej w związku z zawarciem umowy przelewu, o ile umowa ta została zawarta zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Z art. 385 3 pkt 5 oraz art. 385 1 § 1 Kc wynika, że dla legalności udostępnienia danych osobowych dłużnika na rzecz uprawnionego z umowy cesji niezbędna jest uprzednia zgoda dłużnika. Udostępnienie danych bez zgody dłużnika narusza art. 23 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Decyzje Generalnego Inspektora Danych Osobowych nakazujące przywrócenie stanu zgodnego z prawem w tego rodzaju sprawach zostały zaskarżone do NSA przez wierzycieli jak i przez firmy windykacyjne. Pierwsza ze spraw rozpatrywana będzie przez NSA w grudniu 2003 r.
Inf. 4/2003, str.46.

2. Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (11.12.2003 r.) poinformowała, że problem firm windykacyjnych jest obecnie przedmiotem prac Urzędu pod kątem zgodności z prawem i dobrymi obyczajami. Działalność firm windykacyjnych jest generalnie postrzegana przez UOKiK jako wysoce kontrowersyjna. Standardy tej działalności w stosunku do konsumentów winny być zdecydowanie skorygowane. Prezes UOKiK rozważa możliwość podjęcia działań przeciw firmom windykacyjnym, nie jest jednak jasne, czy dysponuje stosownymi kompetencjami do ochrony dłużników. Kwestią sporną w sprawie firm windykacyjnych jest bowiem, czy mamy do czynienia z obrotem konsumenckim. Celem Urzędu jest zmiana nastawienia przedsiębiorców, aby zagwarantowali konsumentom realizac
1. Generalny Inspektor Danych Osobowych (1.12.2003 r.) poinformowała, iż dopuszczalne jest dochodzenie przez firmę windykacyjną zapłaty od dłużnika w imieniu i na rzecz wierzyciela, o ile umowa między tą firmą a wierzycielem odpowiada warunkom określonym w art. 31 ustawy o ochronie danych osobowych. Wówczas podmiot, któremu powierzono przetwarzanie danych może je wykorzystywać wyłącznie w zakresie i celu przewidzianym w umowie. Nie budzi również wątpliwości legalność udostępnienia danych osobowych dłużnika przez wierzyciela na rzecz firmy windykacyjnej w związku z zawarciem umowy przelewu, o ile umowa ta została zawarta zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Z art. 385 3 pkt 5 oraz art. 385 1 § 1 Kc wynika, że dla legalności udostępnienia danych osobowych dłużnika na rzecz uprawnionego z umowy cesji niezbędna jest uprzednia zgoda dłużnika. Udostępnienie danych bez zgody dłużnika narusza art. 23 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Decyzje Generalnego Inspektora Danych Osobowych nakazujące przywrócenie stanu zgodnego z prawem w tego rodzaju sprawach zostały zaskarżone do NSA przez wierzycieli jak i przez firmy windykacyjne. Pierwsza ze spraw rozpatrywana będzie przez NSA w grudniu 2003 r.
Inf. 4/2003, str.46.

2. Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (11.12.2003 r.) poinformowała, że problem firm windykacyjnych jest obecnie przedmiotem prac Urzędu pod kątem zgodności z prawem i dobrymi obyczajami. Działalność firm windykacyjnych jest generalnie postrzegana przez UOKiK jako wysoce kontrowersyjna. Standardy tej działalności w stosunku do konsumentów winny być zdecydowanie skorygowane. Prezes UOKiK rozważa możliwość podjęcia działań przeciw firmom windykacyjnym, nie jest jednak jasne, czy dysponuje stosownymi kompetencjami do ochrony dłużników. Kwestią sporną w sprawie firm windykacyjnych jest bowiem, czy mamy do czynienia z obrotem konsumenckim. Celem Urzędu jest zmiana nastawienia przedsiębiorców, aby zagwarantowali konsumentom realizac