Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie świadczeń dla byłych żołnierzy batalionów budowlanych zatrudnianych przymusowo w latach 1949-1959.

Nowelizacja z dnia 20.06.2001 r. ustawy z dnia 2.09.1994 r. o świadczeniach pieniężnych i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobywania rud uranu, poszerzyła zakres podmiotowy jej obowiązywania o żołnierzy batalionów budowlanych zatrudnianych przymusowo w latach 1949-1959. Po wejściu w życie tej nowelizacji zaczęły wpływać do Rzecznika pisma byłych żołnierzy tych formacji oraz ich stowarzyszeń, zainteresowanych kolejną nowelizacją ustawy pozwalającą na przyznanie im, od dnia jej wejścia w życie, świadczeń pieniężnych oraz innych wynikających z niej uprawnień. Nieobjęcie postanowieniami ustawy byłych żołnierzy batalionów budowlanych odbierane jest jako przejaw niezasadnie zróżnicowanego traktowania obywateli, zaś wprowadzenie dla nich uprawnień z tak długim opóźnieniem traktują jako przejaw dyskryminacji i domagają się uregulowania tego problemu w sposób pozwalający na rekompensatę skutków nieotrzymywania świadczeń wynikających z ustawy.

Inf. 10-12/2003, str.74.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1.Przewodnicząca Sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (30.01.2004 r.) przyznała, że rozgoryczenie żołnierzy służących w batalionach budowlanych spowodowane długim okresem oczekiwania na przyznanie należnych im świadczeń jest zasadne. W toku prac nad ustawą z 1994 r. przyznającą świadczenia pieniężne i uprawnienia żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobywania rud uranu, pominięto żołnierzy batalionów budowlanych, powołując się na opinię Departamentu Prawnego MON, zgodnie z którą służba w batalionach budowlanych nie była formą represji politycznej. W wyniku postępowania prowadzonego przez prokuraturę wojskową w 1999 r. dokonano nowych ustaleń, które przesądziły o rozszerzeniu katalogu dotychczasowych beneficjentów ustawy. Zawarta w wystąpieniu Rzecznika sugestia wstecznego zrekompensowania świadczeń tej grupie społecznej została jednak oceniona negatywnie, ze względu na jej skutki finansowe.
Inf. 1-3/2004, str. 99