Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie badań rynku prowadzonych w formie wywiadów telefonicznych.

W ostatnich latach coraz częściej przeprowadzane są w Polsce, zwykle przez firmy specjalizujące się w świadczeniu tego rodzaju usług, badania, których wyniki mają służyć przedsiębiorcom dla wyboru najbardziej efektywnych sposobów dystrybucji oraz form i metod marketingu. Badania takie przeprowadzane są w różnych miejscach i formach. Przy badaniach "bezosobowych" wykorzystywane są najczęściej ankiety do wypełnienia bez pomocy ankietera. Przy badaniach "bezpośrednich" wywiady z respondentami przeprowadzane są przez ankieterów. Jedną z coraz powszechniej stosowanych form takich wywiadów bezpośrednich stają się wywiady telefoniczne. Ta metoda i forma badań rynkowych jest często odbierana przez konsumentów jako agresywna, uciążliwa i tym samym niepożądana, jako naruszająca prywatność osób, do których w ten sposób zwracają się ankieterzy. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o rozważenie, czy takie praktyki mogłyby kwalifikować się jako praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu ustawy z dnia 15.12.2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, a także o ewentualne podjęcie odpowiednich działań z urzędu.

Inf. 10-12/2003, str.77.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (2.03.2004 r.) poinformowała, że metody działania przedsiębiorców prowadzących badania rynku nie mogą być kwalifikowane jako praktyki określone w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów jako naruszające zbiorowe interesy konsumentów. Praktyki prowadzenia badań marketingowych, jakkolwiek uciążliwe i w swej metodzie analogiczne do techniki marketingu bezpośredniego, nie naruszają interesu konsumenta, o ile nie są źródłem zobowiązań o charakterze cywilnoprawnym, właściwym dla obrotu konsumenckiego i relacji przedsiębiorca-konsument. Formy działania firm badających rynek mogą jednak budzić wątpliwości i pozwalałyby ewentualnie na postawienie zarzutu naruszenia dóbr osobistych lub przepisów o ochronie danych osobowych.
Inf. 1-3/2004, str. 100