Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie uprawnień pracowniczych uzależnionych od podjęcia pracy w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z czynnej służby wojskowej.

Zgodnie z art. 120 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP, warunkiem wliczenia pracownikowi podejmującemu pracę po raz pierwszy okresu odbywania służby wojskowej do okresu zatrudnienia wymaganego do nabywania lub zachowania uprawnień wynikających ze stosunku pracy jest obowiązek podjęcia pracy w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z czynnej służby wojskowej. Warunek ten jest zachowany, jeżeli pracownik nie mógł podjąć pracy z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy. Niedotrzymanie 30-dniowego terminu powoduje, że okres odbywania służby wojskowej wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą tylko uprawnienia w zakresie wymiaru urlopu wypoczynkowego i wysokości odprawy pośmiertnej, a także uprawnienia emerytalno-rentowe. Takie rozwiązanie jest zdaniem Rzecznika społecznie niesprawiedliwe. Przy utrzymującym się wysokim wskaźniku bezrobocia osoba, która odbyła służbę wojskową, po zarejestrowaniu się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna poszukująca pracy otrzymuje, nie ze swej winy, zatrudnienie po wielu miesiącach od momentu zwolnienia z czynnej służby wojskowej. Wówczas okres odbywania czynnej służby wojskowej nie jest wliczany do okresu zatrudnienia, od którego zależy nabycie takich uprawnień pracowniczych jak np. dodatek za wysługę lat, nagroda jubileuszowa, ponieważ warunkiem przyznania tych uprawnień jest podjęcie pracy, a nie obowiązek zarejestrowania się w urzędzie pracy w okresie 30 dni od dnia zwolnienia ze służby. Rzecznik wnosi o rozważenie potrzeby zmiany art. 120 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP w zasygnalizowanym kierunku.

Inf. 1-3/2004, str. 17

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Minister Obrony Narodowej (4.02.2004 r.) poinformował, że w art. 120 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej mowa jest o pracownikach, którzy podjęli pracę u pracodawcy, u którego byli zatrudnieni w dniu powołania do służby wojskowej, natomiast art. 120 ust. 2 mówi o pracownikach, którzy podjęli pracę po raz pierwszy lub u innego pracodawcy niż ten, u którego byli zatrudnieni w dniu powołania do służby. Pracownikom, którzy po upływie 30 dni od dnia zwolnienia z czynnej służby wojskowej podjęli pracę w warunkach opisanych w ust. 1 i 2, czas odbywania tej służby wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia w zakresie wymiaru urlopu wypoczynkowego i wysokości odprawy pośmiertnej oraz uprawnienia emerytalno-rentowe. Terminy przewidziane w tych przepisach uważa się za zachowane, jeśli pracownik nie mógł podjąć pracy z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy. Warunkiem przyznania tych uprawnień jest podjęcie pracy, nie zaś zarejestrowanie się w urzędzie pracy w okresie 30 dni od dnia zwolnienia ze służby. W art. 36 ustawy z dnia 28.11.2003 r. o służbie zastępczej powtórzono zapisy z art. 120 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP. Wprowadzenie zmian do tych przepisów zwiększyłoby obciążenie pracodawców, którzy już obecnie niechętnie zatrudniają poborowych. Omawiana problematyka pozostanie przedmiotem zainteresowania Ministra Obrony Narodowej i ewentualnej inicjatywy legislacyjnej w przyszłości.
Inf. 1-3/2004, str. 18