Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie nieletnich umieszczanych w policyjnych izbach dziecka.

Rzecznik ponownie podkreślił, że brak miejsc w placówkach resocjalizacyjnych nie może być usprawiedliwieniem łamania praw nieletnich. Pozbawienie lub ograniczenie wolności może nastąpić tylko na zasadach i w trybie określonym w ustawie (art. 41 ust. 1 Konstytucji RP). Zgodnie z art. 41 ust. 5 Konstytucji, każdy bezprawnie pozbawiony wolności ma prawo do odszkodowania. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich nie przewiduje pobytu nieletniego w policyjnej izbie dziecka na podstawie orzeczenia: "umieścić w policyjnej izbie dziecka na czas oczekiwania na placówkę docelową". Pozbawienie nieletniego wolności ma być stosowane jako środek szczególny i na czas absolutnie niezbędny. Nieletni oczekujący w policyjnej izbie dziecka na umieszczenie w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, placówkach typu otwartego, przebywają w policyjnych izbach dziecka nielegalnie. Także ci nieletni, którzy docelowo mają znaleźć się w zakładzie poprawczym nie mają możliwości realizacji przysługujących im praw, w tym prawa do nauki i resocjalizacji czy kontaktów z bliskimi. Rzecznik zwraca się o pilne podjęcie działań, które doprowadzą do respektowania obowiązującego prawa.

Inf. 1-3/2004, str. 22

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (26.01.2004 r.) poinformował, że według danych posiadanych przez Ministerstwo, tylko jeden raz wystąpiła sytuacja, w której nieletni został umieszczony w policyjnej izbie dziecka z naruszeniem art. 40 par. 6 pkt 4 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Wystosowano pismo do Prezesa Sądu Apelacyjnego zobowiązujące do podjęcia działań mających na celu wyeliminowanie błędnej praktyki. W związku ze stwierdzoną niezgodnością tego przepisu z art. 41 Konstytucji, Departament Sądów Powszechnych Ministerstwa Sprawiedliwości zwrócił się do Departamentu Legislacyjno-Prawnego o wydanie opinii w tej kwestii. Problem ten zostanie wzięty pod uwagę w czasie prac nad nowelizacją ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Inf. 1-3/2004, str. 22