Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. sprawie negatywnych skutków zniesienia zwolnienia podatkowego ryczałtów samochodowych.

Zniesienie zwolnienia podatkowego ryczałtów samochodowych wypłacanych w związku z używaniem w jazdach lokalnych samochodów nie będących własnością pracodawcy, powodując podwyższenie dochodu podlegającego opodatkowaniu, prowadzi do zwiększenia obciążenia podatkowego, a tym samym do obniżenia wynagrodzenia za pracę, które nie musi być rekompensowane przez pracodawców. Podwyższenie dochodu podlegającego opodatkowaniu o ryczałty samochodowe może stać się przyczyną wyłączającą nabycie prawa do zasiłku rodzinnego i przysługujących wraz z nim dodatków oraz do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji przez rodzica lub opiekuna z zatrudnienia w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem, tj. do świadczeń przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych, która wejdzie w życie 1 maja 2004r. Nabycie prawa do tych świadczeń jest uzależnione od wysokości dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochodu osoby uczącej się. Aktualny stan prawny rodzi szereg wątpliwości interpretacyjnych, zwłaszcza że wolny od podatku jest zwrot kosztów przejazdu w związku z podróżą służbową samochodem nie będącym własnością pracodawcy. Ponadto zwolnione z podatku są ekwiwalenty za używanie przez pracowników własnych narzędzi lub sprzętu dla potrzeb pracodawcy. Rzecznik prosi o zajęcie stanowiska w tej sprawie, w szczególności o rozważenie wydania interpretacji zwolnień przewidzianych w art. 21 ust. 1 pkt 13 i pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem skutków uchylenia zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 22 tej ustawy.

Inf. 1-3/2004, str. 61

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów (11.05.2004 r.) poinformowała, że do tzw. ryczałtów samochodowych wypłacanych pracownikom nie ma zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu kosztów używania pojazdów samochodowych dla potrzeb zakładu pracy w jazdach lokalnych są jednym z wielu składników wynagrodzenia, jakie przysługuje pracownikowi za wykonaną pracę i powinny podlegać takim samym zasadom opodatkowania jak pozostałe przychody ze stosunku pracy. Niewątpliwie likwidacja omawianego zwolnienia nie pozostaje obojętna dla kształtowania praw i obowiązków obywateli w innych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego. Projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uchylający pkt 22 w art. 21 ust. 1 był przedmiotem uzgodnień międzyresortowych. Projektodawcy ustawy mieli więc pełną wiedzę na temat zakresu zmian, jakie przewidywał rządowy projekt nowelizacji. W dniu 20.04.2004 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Art. 1 pkt 1 lit. b tej ustawy poprzez dodanie pkt 23 b w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozszerzył katalog zwolnień przedmiotowych o zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia zwrotu tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw, do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 km przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzon