Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie niekorzystnych zmian warunków podlegania ubezpieczeniu rolniczemu rolników prowadzących jednocześnie działalność gospodarczą.

W skargach do Rzecznika Praw Obywatelskich kwestionowane są nowe kryteria wyboru ubezpieczenia rolniczego w sytuacji równoległego prowadzenia działalności gospodarczej i rolniczej, a w szczególności uzależnienie możliwości pozostawania w ubezpieczeniu rolniczym od formy opodatkowania działalności gospodarczej. Skarżący kwestionują także przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 2.04.2004 r. nowelizującej ustawę o ubezpieczeniu społecznym, zgodnie z którym rolnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą lub współpracujący przy prowadzeniu tej działalności, podlegający ubezpieczeniu społecznemu rolników w dniu wejścia w życie ustawy, jest zobowiązany w terminie do dnia 30.09.2004 r. udokumentować Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w jakiej formie jest opodatkowana prowadzona przez niego pozarolnicza działalność gospodarcza lub działalność, przy której jest osobą współpracującą, a w przypadku prowadzenia działalności w 2003 r., udokumentować także wysokość należnego podatku za ten rok. W ocenie skarżących należałoby brać pod uwagę jedynie dochody osiągnięte po dniu wejścia w życie ustawy (po dniu 2.05.2004 r.). Ponadto ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przewiduje, że pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy, podatnik składa do urzędu skarbowego nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Oznacza to, że część osób podlegających dotychczas ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacających podatek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w innej formie niż ryczałt, nie będzie miało do dnia 30.09.2004 r. żadnych możliwości zmiany formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego, a więc od dnia 1.10.2004 r. osoby te z mocy ustawy zostaną wyłączone z ubezpieczenia

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Minister Polityki Społecznej (20.07.2004 r.) poinformował, że kolejna nowelizacja art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników miała na celu pozostawienie w ubezpieczeniu społecznym rolników tylko tych rolników i domowników, dla których działalność gospodarcza stanowi dodatkowe źródło dochodu. Zgodnie z tym przepisem rolnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie będzie podlegał powszechnemu ubezpieczeniu społecznemu, o ile w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jest zobowiązany do opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego. Przyjęto kwotę 2528,52 zł jako roczną kwotę graniczną podatku, której przekroczenie daje podstawę do wyłączenia z systemu rolniczego ubezpieczenia społecznego. Minister nie uważa za właściwe, aby tego typu zwolnieniami obejmować wszystkie rodzaje działalności gospodarczej, w szczególności te, które nie mogą być rozliczane w formie ryczałtowej.
Inf. 7-9/2004, str. 16