Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie dostępu do dokumentów i zbiorów danych z zasobów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej z dnia 2004-07-21.
Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie dostępu do dokumentów i zbiorów danych z zasobów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej.
Przepisy ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ograniczają krąg osób, którym IPN udostępnia dokumenty. Taka informacja udzielana jest pokrzywdzonemu oraz funkcjonariuszowi, pracownikowi lub współpracownikowi organów państwa, a także dla prowadzenia badań naukowych. Dostępu do informacji odmawia się osobom, którym nie przyznano statusu pokrzywdzonego wydając zaświadczenie, iż określona osoba nie jest pokrzywdzonym w rozumieniu ustawy, co jest jednoznaczne z urzędowym stwierdzeniem, że była ona funkcjonariuszem, pracownikiem lub współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa. Osoby te, nie mając dostępu do dotyczących ich dokumentów ani w postępowaniu przed IPN, ani też w postępowaniu przed sądem administracyjnym nie mają żadnych szans udowodnienia, że odmowa przyznania statusu pokrzywdzonego jest bezzasadna, jako oparta np. na dokumentach sfabrykowanych. Konstytucja gwarantuje każdemu prawo dostępu do dotyczących go dokumentów i zbiorów danych i zapewnia prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą. Szef ABW i Szef Agencji Wywiadu lub Minister Obrony Narodowej może zastrzec, że do określonych dokumentów nie może mieć dostępu żadna osoba poza wyznaczonymi przez te podmioty przedstawicielami, jeśli jest to konieczne dla bezpieczeństwa państwa. Pokrzywdzony nie jest informowany o postępowaniu prowadzonym w celu zastrzeżenia dostępu do dotyczących go dokumentów. Nie jest też stroną postępowania administracyjnego w sprawie zastrzeżenia dokumentów, co w ocenie Rzecznika narusza konstytucyjne prawo do sądu.
Wniosek częściowo uwzględniony (wyrok z dnia 26.10.2005 r., sygn. akt K 31/04).