Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie organizacji i metod nauczania dzieci Polonii.

Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymał do wiadomości pismo skierowane do Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, poruszające bardzo ważny problem organizacji i metod nauczania dzieci Polonii, które na stałe mieszkają w obcym państwie i obowiązek szkolny realizują w szkołach tego państwa, zaś nauka w szkole polskiej jest dodatkowym obowiązkiem i wynika ze świadomego wyboru tych dzieci i ich rodziców. Wsparcie dla dzieci Polonii jest z jednej strony istotnym interesem państwa i społeczeństwa polskiego, z drugiej zaś, obowiązkiem państwa wynikającym z prawa dzieci do podtrzymania tożsamości kulturowej. Nowe upoważnienie ustawowe obliguje Ministra Edukacji Narodowej i Sportu do wydania rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu wspomagania nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą. Obecne rozporządzenie jedynie w niewielkim stopniu reguluje kwestię organizowania nauczania dla dzieci Polonii. Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził nadzieję, że nowe regulacje w sposób lepszy niż dotychczas określą zasady organizowania nauczania dla tej grupy dzieci.

Inf. 7-9/2004, str. 48

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Minister Edukacji Narodowej i Sportu (11.10.2004 r.) poinformował, że rozporządzenie z dnia 2.09.2004 r. w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą reguluje organizację kształcenia w szkołach i szkolnych punktach konsultacyjnych funkcjonujących przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych RP, nauczanie w sekcjach polskich oraz kierowanie polskich nauczycieli do pracy w szkołach europejskich. Problematyka warunków i sposobu wspomagania nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą zostanie uregulowana odrębnym rozporządzeniem, które wkrótce zostanie skierowane do uzgodnień międzyresortowych oraz do zaopiniowania przez partnerów społecznych. Odnosząc się do sytuacji opisanej w wystąpieniu Rzecznika, Minister stwierdził, iż proces dydaktyczny w punkcie konsultacyjnym od dłuższego czasu prowadzony był nieprawidłowo. Dokonana zmiana na stanowisku kierownika punktu powinna przyczynić się do poprawy poziomu nauczania. Przy polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych funkcjonuje w roku szkolnym 2004-2005 ponad 60 szkół, do których uczęszcza około 8 tysięcy uczniów, a całość ich zadań statutowych finansowana jest z budżetu państwa.
Inf. 10-12/2004, str. 95