Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



1. W sprawie niekonstytucyjności niektórych przepisów ustawy nowelizującej ustawę o gospodarce nieruchomościami z dnia 2004-11-24.

Adresat:
MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY
Sygnatura:
RPO/485465/04/IV/403.8 RZ
Data sprawy:
2004-11-24
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

1. W sprawie niekonstytucyjności niektórych przepisów ustawy nowelizującej ustawę o gospodarce nieruchomościami.

W wyniku nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami wyłączono możliwość żądania zwrotu wywłaszczonego prawa użytkowania wieczystego (art. 136 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami), co zdaniem Rzecznika jest niezgodne z Konstytucją. Również ograniczenia częściowego zwrotu nieruchomości (art. 137 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami) nie dają się pogodzić z wymogami Konstytucji. Wyłączenie roszczenia o zwrot w odniesieniu do wywłaszczonych nieruchomości, które przed dniem 1.01.1998 r. wykorzystano na inny cel publiczny niż wskazany w decyzji wywłaszczeniowej (art. 229a ustawy o gospodarce nieruchomościami), także narusza Konstytucję RP. Część posłów na Sejm RP również kwestionuje zasadność tego przepisu, czego wyrazem jest poselski projekt zmiany ustawy nowelizującej zmierzający do uchylenia art. 229a (druk sejmowy nr 3419). Przepis art. 229a narusza ponadto zasadę równej dla wszystkich ochrony praw majątkowych, dzieli bowiem byłych właścicieli na tych, których nieruchomości zostały przeznaczone przed 1.01.1998 r. na realizację innego celu publicznego, niż ten wskazany w decyzji o wywłaszczeniu oraz na pozostałych byłych właścicieli, których nieruchomości zostały wywłaszczone, ale stały się zbędne na cel oznaczony w decyzji o wywłaszczeniu. Na krytyczną ocenę z punktu widzenia zgodności z Konstytucją RP zasługuje również norma intertemporalna zawarta w art. 15 ustawy nowelizującej. Przepis ten nakazuje stosować wyłączenie z art. 229a ustawy o gospodarce nieruchomościami również do postępowań o zwrot wywłaszczonych nieruchomości wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej.

Inf. 10-12/2004, str. 46

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: