Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie problemu używania wód Nysy Łużyckiej do zalania wyrobisk pokopalnianych w niemieckiej miejscowości Berzdorf oraz przerzutu wody do zlewni rzeki Szprewy.

Wójt Gminy Przewóz zasygnalizował Rzecznikowi Praw Obywatelskich postępujące obniżanie się poziomu wód podpowierzchniowych, wynikające z opadania poziomu Nysy Łużyckiej. W konsekwencji prowadzi to do wysychania studni przydomowych oraz procesu wysuszania gleby, czego następstwem jest obniżanie się ilości plonów zbieranych przez miejscowych rolników i zmniejszanie się opłacalności produkcji. Władze samorządowe gminy Przewóz uważają, że konieczne jest rozwiązanie problemu zaopatrzenia w wodę i budowy systemów nawadniania. Sugerują wybudowanie zbiorników retencyjnych w celu kontrolowania poziomu Nysy Łużyckiej oraz systemu nawadniania dla przywrócenia poziomu i opłacalności produkcji rolnej. W ocenie władz samorządowych rozwiązanie problemu zaopatrzenia w wodę może nastąpić jedynie poprzez wybudowanie sieci wodociągowej. Obecnie gmina nie jest w stanie sfinansować takiej inwestycji z powodu braku środków. Wójt Gminy zwracał się do Ministerstwa Środowiska z prośbą o rozważenie możliwości partycypowania władz polskich w kosztach budowy sieci wodociągowej, jednak do tej pory nie otrzymał odpowiedzi.

Inf. 1-3/2005, str.27

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska (16.02.2005 r.) poinformował, że długotrwały deficyt opadów, jaki wystąpił w latach 2003-2004 spowodował obniżenie poziomu wód powierzchniowych i podziemnych. Brak wody w studniach gospodarczych to rezultat suszy, a nie poboru wody z Nysy Łużyckiej przez stronę niemiecką. Minister Środowiska dysponuje jedynie środkami finansowymi zapisanymi w ustawie budżetowej na realizację zadań celowych. Środków tych w świetle obowiązującego prawa nie można przeznaczyć na dofinansowanie zadań realizowanych przez samorządy. Istnieje możliwość uzyskania dofinansowania na budowę wodociągu gminnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z Funduszu Spójności. Szczegółowych informacji na temat trybu i terminów składania wniosków o dofinansowanie udziela właściwy urząd marszałkowski. Na rzece Nysa Łużycka nie jest planowana budowa zbiorników wodnych. Odrębną kwestią jest realizacja na obszarze zlewni, na dopływach do Nysy Łużyckiej, tzw. programu małej retencji, który przewiduje budowę zbiorników retencyjnych do nawodnień rolniczych i ustabilizowania wód gruntowych. Programy małej retencji są realizowane przez Wojewódzkie Zarządy Melioracji i Urządzeń Wodnych, podległe urzędom marszałkowskim.
Inf. 1-3/2005, str.28