Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie osób uprawnionych do otrzymania zaliczki alimentacyjnej.

Zaliczka alimentacyjna, stosownie do art. 7 ustawy z dnia 22.04.205 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej przysługuje osobie uprawnionej, do ukończenia 18 roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej, do ukończenia 24 roku życia. Rozwiązania zawarte w ustawie ponownie preferują osoby samotnie wychowujące dzieci przez przyznanie im zaliczki alimentacyjnej, a ponadto przez pozbawienie takiego świadczenia osoby wychowujące dziecko w rodzinie, zachęcają do zmiany statusu prawnego rodziny, co stanowi zagrożenie dla trwałości małżeństwa, a zatem pozostaje w kolizji z art. 18 Konstytucji. Na takie stwierdzenie pozwala interpretacja art. 29 ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej stanowiącego, że osoba uprawniona do świadczenia alimentacyjnego na podstawie tytułu wykonawczego, którego egzekucja jest bezskuteczna, wychowywana przez osobę pozostającą w związku małżeńskim, nabywa prawo do zaliczki, przez okres jednego roku, jeżeli osoba pozostająca w związku małżeńskim złożyła do sądu pozew o rozwód lub separację i spełnione są warunki określone w ustawie. Zdaniem Rzecznika prawo do zaliczki alimentacyjnej powinny mieć zarówno dzieci w rodzinach niepełnych, jak i pełnych.

Inf. 7-9/2005, str.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej (31.07.2005 r.) poinformował, że nowelizacją z dnia 28.07.2005 r. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadzono do ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej przepis, który rozszerza kategorię osób uprawnionych do zaliczki alimentacyjnej na dzieci wychowywane w rodzinach pełnych w sytuacji, gdy małżonek rodzica przebywa w zakładzie karnym powyżej 3 miesięcy albo jest całkowicie ubezwłasnowolniony. Rozwiązanie umożliwiające korzystanie rodzinom pełnym z pomocy państwa w przypadku braku skutecznej egzekucji zasądzonych alimentów funkcjonowało w ustawie o funduszu alimentacyjnym, uchylonej z dniem 1.05.2004 r. Jego efektem był gwałtowny wzrost liczby zasądzonych świadczeń alimentacyjnych, których bezskuteczna egzekucja dawała uprawnienia do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Rozwiązania wprowadzone ustawą o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej mają na celu m.in. poprawę egzekucji zasądzonych alimentów. Ministerstwo będzie monitorowało realizację ustawy. Jeżeli efekty będą wskazywały na wzrost skuteczności egzekucji alimentów, rozszerzenie kręgu uprawnionych do zaliczki alimentacyjnej na dzieci wychowywane w rodzinach pełnych nie napotka przeszkód także z punktu widzenia obciążeń budżetu państwa.
Inf. 7-9/2005, str.