Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie podwyżek czynszów i innych opłat za używanie lokali.

Przepis art. 8a ust. 4 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego przewiduje, że podwyżka w wyniku której wysokość czynszu lub innych opłat za używanie lokalu przekroczy w skali roku 3% wartości odtworzeniowej lokalu, może nastąpić tylko w uzasadnionych przypadkach. Oznacza to, że podwyżka nieprzekraczająca w skali roku 3% wartości odtworzeniowej lokalu może nastąpić bez uzasadnienia. Podwyżka ta nie podlega kontroli sądowej w trybie art. 8a ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów. Ponadto ustawa nie określa kryteriów, które mogłyby stanowić podstawę sądowej kontroli podwyżki czynszu. Nieprecyzyjna treść art. 8a ust. 6 pkt 1 nie pozwala jednoznacznie ustalić, czy w razie nieskutecznego zakwestionowania przez lokatora podwyżki spoczywa na nim obowiązek wyrównania czynszu bądź innych opłat za okres od upływu terminu wypowiedzenia czy dopiero od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądowego. Jeśli podwyżka nie przekroczy w ciągu roku 10% dotychczasowego czynszu bądź innych opłat, właściciel nie musi jej uzasadnić, nawet jeśli będzie wyższa niż 3% wartości odtworzeniowej lokalu, a lokator nie ma możliwości zakwestionowania tej podwyżki przed sądem.