Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach.

Rzecznik przedstawił uwagi dotyczące niektórych przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Na wniosek absolwenta sprawdzony i oceniony arkusz egzaminacyjny, w tym karta odpowiedzi, są mu udostępniane do wglądu w miejscu i czasie wskazanym przez dyrektora komisji okręgowej. W praktyce możliwe jest tylko obejrzenie pracy. Możliwość wykonywania kserokopii ocenionych prac przyspieszyłaby procedurę udostępniania, co znacznie ograniczyłoby ilość skarg i usprawniło proces składania zażaleń. Jeśli uczeń (słuchacz) lub absolwent uzna, że zostały naruszone przepisy dotyczące przeprowadzenia sprawdzianu (egzaminu) może, w terminie 2 dni od daty tego sprawdzianu (egzaminu), zgłosić zastrzeżenia do dyrektora komisji okręgowej. Ocenianie nie podlega skardze, jednak powinno być badane, choćby w trybie nadzoru pedagogicznego. Obecnie przepisy nie dają podstawy do interwencji. Jeszcze poważniejszy problem dotyczy możliwości odwołania się od rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w kwestii przeprowadzania egzaminu w następstwie zgłoszenia zastrzeżeń. Wątpliwości budzi fakt, że sprawa rozpatrywana jest przez jedną instancję, w niektórych przypadkach tę samą, która wydała zaskarżone rozstrzygnięcie. Przepisy dotyczące zdawania ponownego egzaminu w przypadku stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań, są niejednoznaczne. Ponadto uprawnienia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi powinny być określone w rozporządzeniu, a nie w Komunikacie Dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Inf. 7-9/2005, str.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu (27.09.2005 r.) poinformowała, że ustanowienie prawa do otrzymania przez każdą osobę przystępującą do egzaminu maturalnego kserokopii prac pisemnych ze wszystkich zdawanych w sesji egzaminacyjnej przedmiotów jest nieuzasadnione zarówno ze względów merytorycznych, jak i organizacyjnych. Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 24.02.2000 r. (sygn. akt I SA 1428/99) stwierdził, że postępowanie egzaminacyjne (egzaminowanie i ocenianie) nie ma cech postępowania administracyjnego. Należy przyjąć, że oceny z egzaminów nie są decyzjami administracyjnymi, natomiast absolwentów przystępujących do tych egzaminów nie można uważać za strony w rozumieniu art. 28 Kpa. Tym samym zasadny jest przepis stanowiący o ostateczności oceny ustalonej przez zespół egzaminatorów. Unieważnienie egzaminu absolwenta w wyniku niepodważalnych dowodów na niesamodzielność pracy poprzedzone jest postępowaniem wyjaśniającym. O unieważnieniu decyduje dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej w porozumieniu z dyrektorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Od decyzji dyrektora okręgowej komisji nie ma odwołania, jednak procedura zapewnia ochronę praw osoby zainteresowanej. Ponadto opracowano nowelizację rozporządzenia z dnia 7.09.2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych, zawierającą uregulowania dotyczące uprawnień uczniów (absolwentów) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Nowe uregulowania powinny wkrótce zacząć obowiązywać.
Inf. 7-9/2005, str.