Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie odwołań do sądu w sprawach o świadczenia z ubezpieczeń społecznych.

Do Rzecznika wpłynęła skarga od osoby, która nie wniosła sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS uznającego skarżącego za niezdolnego do pracy. Wobec legitymowania się wymaganym stażem ubezpieczenia skarżący pozostawał w przekonaniu o spełnieniu warunków nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Dopiero z uzasadnienia decyzji ZUS dowiedział się, że nie spełnia warunków nabycia prawa do renty, gdyż wskazana przez lekarza orzecznika data powstania niezdolności do pracy przypada po upływie 18 miesięcy od ustania okresów zatrudnienia. Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS było podstawą wydania decyzji organu rentowego i mogło stanowić na mocy art. 477 9 § 3 1 Kpc podstawę odrzucenia przez sąd okręgowy odwołania od takiej decyzji. Zgodnie z tym przepisem sąd odrzuci odwołanie w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, jeżeli osoba zainteresowana nie wniosła sprzeciwu od tego orzeczenia do komisji lekarskiej ZUS i odwołanie jest oparte wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia. Przepis ten nie precyzuje jednak, że wniesienie sprzeciwu powinno obejmować również stwierdzenie daty powstania niezdolności do pracy. Regulacji przepisu art. 477 9 § 3 1 Kpc można postawić zarzut braku dostatecznej określoności, co może negatywnie oddziaływać na realizację prawa do sądu.

Inf. 7-9/2005, str.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Minister Polityki Społecznej (26.10.2005 r.) poinformowała, że funkcjonujące od 1.01.2005 r. przepisy określające zasady wnoszenia sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS do komisji lekarskiej nie pozbawiają osoby zainteresowanej możliwości ponownego wystąpienia na drogę sądową. Sąd na podstawie art. 477 (9) § 3 (1) Kodeksu postępowania cywilnego odrzuci odwołanie od decyzji organu rentowego w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli osoba zainteresowana nie wyczerpała drogi odwoławczej w ZUS. Przyczyna odrzucenia pozwu może być usunięta w drodze odpowiedniego postępowania. Przepis art. 14 ust. 2c ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych umożliwia na wniosek osoby zainteresowanej przywrócenie przez ZUS terminu na wniesienie sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika.
Inf. 10-12/2005, str.