Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie opłat pobieranych przez notariusza przy zawieraniu umowy przeniesienia własności lokalu spółdzielczego z dnia 2005-11-21.

Adresat:
MINISTERSTWO TRANSPORTU I BUDOWNICTWA
Sygnatura:
RPO/457644/03/V/507 RZ
Data sprawy:
2005-11-21
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie opłat pobieranych przez notariusza przy zawieraniu umowy przeniesienia własności lokalu spółdzielczego.

Zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy przeniesienia własności lokalu na członka spółdzielni, któremu służy spółdzielcze prawo do lokalu, wynosi 1/3 minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zawarte w ustawie sformułowanie "wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy" budzi wątpliwości interpretacyjne w praktyce. Kontrowersyjna stała się kwestia pobierania przez notariuszy przy sporządzaniu umowy o przeniesienie własności lokalu spółdzielczego osobnego wynagrodzenia za wydanie stronom wypisów aktu notarialnego dokumentującego tę umowę. Wysokość wynagrodzenia ustalana jest na podstawie § 12 rozporządzenia w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Praktyka ta jest przedmiotem krytyki obywateli skarżących się do Rzecznika Praw Obywatelskich. Uważają oni, że kwota określona w art. 12 ust. 5 i analogicznych przepisach ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wyczerpuje w całości koszt związany z przeniesieniem na członka spółdzielni własności lokalu spółdzielczego, w tym koszt wydania stronom wypisów aktu. Konieczne wydaje się rozważenie doprecyzowania omawianych przepisów.

 


Data odpowiedzi:
2006-01-02
Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu i Budownictwa (7.12.2005 r.) poinformował, że treść obowiązujących regulacji zawartych w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, przewidujących, że wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy przeniesienia własności lokalu wynosi 1/3 minimalnego wynagrodzenia za pracę, została ustalona w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości. Analogiczne regulacje dotyczące tej kwestii zawarte są w przepisach art. 145 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, które wejdą w życie w dniu 2.03.2006 r. Celem ustawodawcy przy nowelizacji przepisów było objęcie zakresem ich działania ogółu czynności dokonanych przez notariusza, a nie tylko jednej z nich polegającej na sporządzeniu aktu notarialnego. Określenie "ogół czynności notarialnych" oznacza zatem wszystkie czynności notarialne dokonane przez notariusza przy sporządzaniu umowy przeniesienia własności lokalu, w tym sporządzenie aktu notarialnego, sporządzenie wypisów aktu dla stron, oraz - na podstawie § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej - inne czynności nie wymienione enumeratywnie w przepisach tego rozporządzenia. Dlatego też, wątpliwości dotyczące zakresu powyższego określenia, jak również praktyka pobierania opłat za sporządzenie dla stron wypisów aktu notarialnego nie znajdują uzasadnienia w świetle obowiązujących przepisów ani też w ich nowelizacji, która wejdzie w życie 2.03.2006 r. Minister Transportu i Budownictwa przesłał kopię wystąpienia Rzecznika do Ministra Sprawiedliwości z prośbą o zajęcie stanowiska.

2. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (2.01.2006 r.) podzielając stanowisko Ministerstwa Infrastruktury poinformował, że nie dostrzeżono potrzeby nowelizacji kwestionowanych przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.