Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie przypadków nieprzestrzegania przez pracodawców praw osób zatrudnionych z dnia 2005-12-29.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/462665/04/II/213.1.1 RZ
Data sprawy:
2005-12-29
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie przypadków nieprzestrzegania przez pracodawców praw osób zatrudnionych.

W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich dokonano analizy szeregu akt spraw pod kątem oceny prawidłowości podstawy formalnoprawnej prawomocnych postanowień o odmowie wszczęcia bądź umorzeniu postępowania przygotowawczego, a także orzeczeń sądowych. Przedmiotem postępowań w zakresie naruszania praw pracowniczych przez pracodawców były najczęściej kwestie niewypłacania bądź nieterminowego wypłacania wynagrodzeń oraz innych należnych świadczeń, naruszanie przez pracodawców przepisów o ubezpieczeniach społecznych i dotyczących bezpieczeństwa pracy, dyskryminacji pracowników z powodu przynależności związkowej, a także naruszanie przepisów karnych zawartych w Kodeksie spółek handlowych. Przedmiotem badania przez Rzecznika są także przypadki rażącego naruszania praw pracowniczych przez pracodawców dużych sieci handlowych. Postępowania karne często kończyły się przedwcześnie, bez wyczerpania inicjatywy dowodowej, co przejawiało się m.in. w bezzasadnej rezygnacji z osobowych źródeł dowodowych bądź w odstąpieniu od skonfrontowania rozbieżnych zeznań świadków, a także niewykonaniu wszelkich nieodzownych dla wyjaśnienia okoliczności sprawy czynności procesowych. Wnioski przedstawiane przez Rzecznika prokuratorom nadrzędnym dotyczące wskazanych uchybień są w większości uznawane za zasadne i skutkują podejmowaniem rozstrzygnięć w trybie art. 327 kpk. Ponadto Rzecznik wyraził wątpliwość, czy sądy należycie wykonują obowiązek nałożony w art. 304 § 2 kpk zawiadamiania o popełnieniu przestępstwa, o którym dowiedziały się prowadząc postępowanie, również w sprawach upadłościowych.

 


Data odpowiedzi:
2006-02-27
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (27.02.2006 r.) przekazał dane statystyczne obejmujące prawomocne skazania za rok 2004 i I półrocze 2005 r. w odniesieniu do wykroczeń z art. 281-283 Kodeksu pracy oraz art. 218 § 1, 219, 220 § 1 i 221 k.k. za rok 2004. Z roku na rok wzrasta liczba orzeczeń, które nie są wykonywane. Ustawą z dnia 2.07.2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, wprowadzono rozwiązania zmierzające do reformy egzekucji sądowej. Istota zmian ma na celu stworzenie mechanizmów poprawiających skuteczność egzekucji orzeczeń sądowych. Zgodnie z art. 797 k.p.c., we wniosku lub żądaniu przeprowadzenia egzekucji z urzędu należy wskazać świadczenie, które ma być spełnione oraz sposób egzekucji. Przepisy zobowiązują wierzyciela do wskazania majątku, z którego ma być prowadzona egzekucja. Do prezesów sądów okręgowych skierowano pismo zwracające uwagę na potrzebę przestrzegania obowiązku zawiadamiania o przestępstwie, wynikającego z art. 304 § 2 k.p.k.