Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie pisowni nazwisk przy wpisywaniu do polskich ksiąg stanu cywilnego zagranicznych aktów stanu cywilnego (sygn. akt U 1/06).

Rzecznik Praw Obywatelskich skierował wniosek o uznanie przez Trybunał Konstytucyjny, że § 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26.10.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów jest sprzeczny z art. 27 ust. 1 ustawy - Prawo o aktach stanu cywilnego oraz z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, gdyż został wydany z przekroczeniem upoważnienia ustawowego. Do naruszeń praw dochodzi najczęściej w sytuacji, gdy nazwisko kobiety lub dziecka płci żeńskiej, zakończone na -ski, -cki, -dzki oraz w postaci przymiotnika, w zagranicznym akcie stanu cywilnego wpisywane jest w rodzaju męskim, zaś przy jego transkrypcji do polskich ksiąg stanu cywilnego wpisywane jest w rodzaju żeńskim. Dzieje się to wbrew woli osób zainteresowanych, które posiadając obywatelstwo polskie decydują się na stały pobyt za granicą i nie chcą, by nazwisko ich przybierało inną formę w miejscu zamieszkania, a inną w Polsce. Zdaniem Rzecznika zaskarżony przepis narusza prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art. 47 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP oraz z art. 8 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności).