Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



1. w sprawie konieczności wzmocnienia pozycji prawnej obywatela w postępowaniu wywłaszczeniowym z dnia 2006-03-23.

Adresat:
MINISTERSTWO TRANSPORTU I BUDOWNICTWA
Sygnatura:
RPO/500684/05/IV/403.8 RZ
Data sprawy:
2006-03-23
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

1. w sprawie konieczności wzmocnienia pozycji prawnej obywatela w postępowaniu wywłaszczeniowym.

W sytuacjach, gdy inwestycja publiczna zostanie ukończona przed zakończeniem postępowania wywłaszczeniowego, postępowanie to staje się bezprzedmiotowe. Podmiotowi, któremu odebrano możliwość korzystania z własności, pozostają wyłącznie roszczenia cywilnoprawne wynikające z art. 224-231 Kodeksu cywilnego, w szczególności roszczenie o wykup zajętej działki. Zastrzeżenia Rzecznika budzą następujące kwestie: istnieje możliwość "faktycznego" wywłaszczenia bez realizacji interesu publicznego. Po drugie, niedopuszczalne powinno być przekształcenie trybu administracyjnego na cywilny. Inne względy uzasadniają wywłaszczenie, inne zaś mogą doprowadzić do przymusowego wykupu zabudowanej działki na podstawie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego. Możliwa jest sytuacja, w której właściciel nie mogąc wykazać przed sądem przesłanek z tego przepisu, pozbawiony zostanie możliwości uregulowania stanu prawnego swej nieruchomości. Dla właściciela szczególnie dotkliwe jest obarczenie go nie tylko ciężarem samodzielnego prowadzenia sprawy cywilnej, ale zwłaszcza obowiązkiem ponoszenia znacznych kosztów postępowania. Rzecznik zwrócił się o zajęcie stanowiska w przedstawionej kwestii, i ewentualne podjęcie działań w kierunku zmiany obowiązujących przepisów.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: