Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. w sprawie praktyki stosowania przez sądy art. 203 § 2 kpk dotyczącej orzekania wobec oskarżonego, na wniosek biegłych, badania psychiatrycznego połączonego z obserwacją w zamkniętym zakładzie leczniczym.

Do Rzecznika wpływają skargi osób, w stosunku do których sąd orzekł obserwację psychiatryczną. W niektórych przypadkach podnoszone zarzuty mogą być wynikiem subiektywnych odczuć skarżącego, niemniej dokumentacja badana w Biurze Rzecznika potwierdza niekiedy zasadność zarzutów. Obserwacja psychiatryczna stanowi w istocie pozbawienie wolności. Sąd ma zatem szczególny obowiązek rozważenia celowości oraz okresu umieszczania na obserwacji psychiatrycznej. Rzecznik prosi o poinformowanie, czy zagadnienie to było przedmiotem badania przez Ministerstwo Sprawiedliwości m.in. w kontekście dokonywanych wizytacji, a także o wyrażenie stanowiska, czy problematyka rzetelności wydawanych opinii psychiatrycznych i kwalifikacji osób powoływanych na biegłych sądowych z tej dziedziny daje podstawę do podjęcia stosownych działań.

Inf. 4-6/2006, str.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (08.05.2006 r.) poinformował, że problem poruszony w wystąpieniu Rzecznika nie stanowił przedmiotu systemowych analiz w Ministerstwie Sprawiedliwości. Ministerstwo gromadzi jedynie dane statystyczne dotyczące stosowania środków zabezpieczających w postaci umieszczenia niepoczytalnego sprawcy w zakładzie psychiatrycznym. Na postanowienie sądu orzekające na wniosek biegłych lekarzy psychiatrów obserwację w zakładzie leczniczym, służy zażalenie (art. 203 § 4 k.p.k.). Trafność decyzji sądu w tym zakresie może więc zostać poddana ocenie sądu okręgowego i to w składzie 3 sędziów. Nie ma zatem podstaw do obaw, że orzekanie przez sądy obserwacji psychiatrycznej nie podlega kontroli. W ramach prac Zespołów powołanych w związku z reformą sądownictwa, trwają prace nad Programem badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2007, w ramach których rozważona zostanie możliwość gromadzenia danych o badaniach i obserwacjach psychiatrycznych zarządzanych przez sądy, a także stworzenia centralnej bazy rekrutacji i weryfikacji biegłych o specjalnościach pozakryminalistycznych.
Inf. 4-6/2006, str.