Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



1. w sprawie zgodności art. 3 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, nakładającego na gminy liczące powyżej 300 tys. mieszkańców obowiązek uzgadniania z Prezesem Rady Ministrów projektu statutu miasta, z konstytucyjną zasadą samodzielności samorządu terytorialnego z dnia 2006-04-18.

Adresat:
PREZES RADY MINISTRÓW
Sygnatura:
RPO/524009/06/X/1001.1
Data sprawy:
2006-04-18
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
!!!(do 06.01.2011) ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ, ZDROWIA I OCHRONY PRAW CUDZOZIEMCÓW
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

1. w sprawie zgodności art. 3 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, nakładającego na gminy liczące powyżej 300 tys. mieszkańców obowiązek uzgadniania z Prezesem Rady Ministrów projektu statutu miasta, z konstytucyjną zasadą samodzielności samorządu terytorialnego.

Jedną z podstawowych cech samorządu terytorialnego jest samodzielność, która oznacza, że jednostkom samorządu przysługuje prawo do decydowania we własnym zakresie, bez ingerencji zewnętrznej innych podmiotów, o wszystkich sprawach lokalnych, w szczególności o swoim ustroju, lokalnym porządku prawnym, podatkach i opłatach lokalnych, itp. Samodzielność ta może być ograniczona w drodze ustawy, jednak ograniczenia muszą znajdować uzasadnienie w konstytucyjnie określonych celach i wartościach. Konstytucja nie zawiera zapisu dotyczącego celu lub wartości, które uzasadniałyby ograniczenie samodzielności gminy liczącej ponad 300 tys. mieszkańców, w zakresie sporządzania projektu statutu gminy. Ponadto uprawnienie Rady Ministrów do rozstrzygania sporów, które mogą pojawić się w toku uzgadniania projektu powoduje, że Prezes Rady Ministrów jako strona sporu staje się niejako sędzią we własnej sprawie. Rzecznik zwraca się do Premiera o pomoc w ustaleniu uzasadnienia prawnego dla zróżnicowania trybu uchwalania statutu miasta w zależności od liczby mieszkańców.

Inf. 4-6/2006, str.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2006-07-26
Opis odpowiedzi:
1. Prezes Rady Ministrów (05.06.2006 r.) poinformował, że rozwiązania przyjęte w ustawie o samorządzie gminnym należy uznać za racjonalne i nie naruszające zasady samodzielności gminy. Zobligowanie gmin liczących powyżej 300 tys. mieszkańców do uzgodnienia regulacji statutowych można przede wszystkim uzasadniać szczególnym znaczeniem, jakie ma organizacja tak dużej gminy dla prawidłowej realizacji powierzonych jej zadań. Kryterium liczby mieszkańców jest w zasadzie jedynym obiektywnym kryterium zróżnicowania jednostek samorządu terytorialnego występującym w polskim prawie.
Inf.4-6/2006, str.