Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



1. w sprawie odpowiedzialności karnej lekarza za czyn polegający na uszkodzeniu ciała lub spowodowaniu rozstroju zdrowia dziecka poczętego (art. 157a § 1 Kodeksu karnego) z dnia 2006-06-16.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/533891/06/II/211 RZ
Data sprawy:
2006-06-16
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

1. w sprawie odpowiedzialności karnej lekarza za czyn polegający na uszkodzeniu ciała lub spowodowaniu rozstroju zdrowia dziecka poczętego (art. 157a § 1 Kodeksu karnego).

Rzecznik Praw Obywatelskich podjął z urzędu sprawę dotyczącą urodzenia się dziecka z ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu wskutek błędów popełnionych przez lekarzy w okresie przedporodowym. Na tle powyższej sprawy pojawiła się wątpliwość, czy w kodeksie karnym nie występuje luka, skoro nie można skutecznie ścigać czynu lekarza polegającego na uszkodzeniu ciała lub spowodowaniu rozstroju zdrowia dziecka poczętego. Zgodnie z art. 157a Kodeksu karnego "Kto powoduje uszkodzenie ciała dziecka poczętego lub rozstrój zdrowia zagrażający jego życiu, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2." Przepis ten został wprowadzony w 1999 r. jako próba realizacji postulatów zapewnienia ochrony podmiotowości prawnej dziecka poczętego. Wydaje się, iż praktyka stosowania art. 157a przez organy postępowania dowodzi, iż nie spełnia on wymogu dostatecznej ochrony zdrowia dziecka poczętego. W poprzedniej kadencji Sejmu przewidywano zmianę treści tego przepisu poprzez dodanie § 1a o treści: "Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku". Projekty zmian w Kodeksie karnym będące obecnie przedmiotem procesu legislacyjnego nie zawierają tej poprawki. Rzecznik prosi o zajęcie stanowiska przez Ministra Sprawiedliwości wobec przedstawionego zagadnienia oraz poinformowanie, czy prowadzone są obecnie prace zmierzające do nowelizacji omawianego przepisu poprzez dodanie formy nieumyślnej przestępstwa wymienionego w art. 157a § 1 Kodeksu karnego.