Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie trudności z uzyskaniem rekompensaty przez właścicieli nieruchomości, na których utworzono obszar ograniczonego użytkowania z dnia 2006-10-24.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie trudności z uzyskaniem rekompensaty przez właścicieli nieruchomości, na których utworzono obszar ograniczonego użytkowania.
W kierowanych do Rzecznika listach obywatele zgłaszają problemy związane z dochodzeniem roszczeń z tytułu tworzenia, na podstawie ustawy - Prawo ochrony środowiska, obszarów ograniczonego użytkowania. Obszary ograniczonego użytkowania tworzy się dla oczyszczalni ścieków, składowisk odpadów komunalnych, kompostowni, tras komunikacyjnych, lotnisk, linii i stacji elektroenergetycznych, instalacji radiotelekomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych. Utworzenie takiego obszaru skutkuje powstaniem po stronie właścicieli nieruchomości roszczenia o ich wykupienie lub o wypłatę odszkodowania.
Obywatele niejednokrotnie nie są w stanie ponieść kosztów opłat sądowych, sporządzenia ekspertyz przez biegłych sądowych w przedmiocie wyceny nieruchomości oraz pokryć kosztów ustanowienia pełnomocnika procesowego. Sądy niezmiernie rzadko zwalniają z obowiązku ponoszenia kosztów procesu. Często dochodzi do sytuacji, iż obywatele są zmuszeni do zaniechania dochodzenia należnych im rekompensat. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, iż świadczeń tych można dochodzić w nieprzekraczalnym terminie 2 lat, który rozpoczyna swój bieg w dniu ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania.
Zdaniem Rzecznika osoby dochodzące roszczeń z tytułu ustanowienia obszarów ograniczonego użytkowania powinny być zwolnione z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, jak ma to miejsce w przypadku osób dochodzących naprawienia szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego. Rzecznik zwraca się o rozważenie możliwości podjęcia stosownych kroków legislacyjnych.
Charakter szkód górniczych może być zupełnie odmienny niż w wypadku ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości. Szkody te mogą polegać np. na uszkodzeniu lub nawet zniszczeniu budynku mieszkalnego. W odniesieniu do przedsiębiorstw podlegających przepisom ustawy - Prawo ochrony środowiska w szeregu wypadków szkoda wiązać będzie się jedynie z ograniczeniem korzystania z nieruchomości lub jej części, może również polegać wyłącznie na zmniejszeniu się wartości nieruchomości. Zasadniczym sposobem naprawienia szkody na gruncie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze jest przywrócenie stanu poprzedniego, zaś w związku z ograniczeniem korzystania z nieruchomości na podstawie przepisów ustawy - Prawo ochrony przyrody poszkodowanym przysługiwać będą w zasadzie roszczenia pieniężne.