Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



1. W sprawie braku regulacji w zakresie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy osób, u których inwalidztwo powstało przed 18 rokiem życia z dnia 2003-12-08.

Adresat:
MINISTERSTWO GOSPODARKI PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/395515/01/III/302.4 RZ
Data sprawy:
2003-12-08
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

1. W sprawie braku regulacji w zakresie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy osób, u których inwalidztwo powstało przed 18 rokiem życia.

Osoby z całkowitą niezdolnością do pracy, która powstała z powodu inwalidztwa przed ukończeniem 18 roku życia, powinny nabywać prawo do renty po osiągnięciu odpowiedniego stażu ubezpieczenia. Niezbędne jest także uregulowanie prawa do zabezpieczenia społecznego osób z częściową niezdolnością do pracy z powodu inwalidztwa powstałego przed ukończeniem 18 roku życia. Osobom takim nie przysługuje renta socjalna z pomocy społecznej. Coraz częściej przedmiotem kierowanych do Rzecznika skarg stają się rozbieżności w ocenie zdolności do pracy powstałe w toku orzekania dla celów rentowych oraz na podstawie art. 229 Kodeksu pracy. Obowiązująca regulacja prawna nie wyklucza sytuacji konfliktowych, w których osoba zdolna do pracy na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS nie może podjąć zatrudnienia z uwagi na negatywny wynik badania przeprowadzonego przez lekarza medycyny pracy. Wydaje się także, że w sprzeczności z przepisami Kodeksu pracy pozostaje przepis art. 59 ust. 8 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, nakazujący traktować wystawione przez lekarza orzecznika ZUS zaświadczenie określające wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy na równi z zaświadczeniem wydanym w myśl art. 229 § 4 Kodeksu pracy. Przepis ten nakazuje pracodawcy dopuszczenie pracownika do pracy na podstawie aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Źródłem skarg jest także przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nakazujący równe traktowanie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Orzeczenie takie nie wyklucza możliwości zatrudnieni

1. W sprawie braku regulacji w zakresie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy osób, u których inwalidztwo powstało przed 18 rokiem życia.

Osoby z całkowitą niezdolnością do pracy, która powstała z powodu inwalidztwa przed ukończeniem 18 roku życia, powinny nabywać prawo do renty po osiągnięciu odpowiedniego stażu ubezpieczenia. Niezbędne jest także uregulowanie prawa do zabezpieczenia społecznego osób z częściową niezdolnością do pracy z powodu inwalidztwa powstałego przed ukończeniem 18 roku życia. Osobom takim nie przysługuje renta socjalna z pomocy społecznej. Coraz częściej przedmiotem kierowanych do Rzecznika skarg stają się rozbieżności w ocenie zdolności do pracy powstałe w toku orzekania dla celów rentowych oraz na podstawie art. 229 Kodeksu pracy. Obowiązująca regulacja prawna nie wyklucza sytuacji konfliktowych, w których osoba zdolna do pracy na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS nie może podjąć zatrudnienia z uwagi na negatywny wynik badania przeprowadzonego przez lekarza medycyny pracy. Wydaje się także, że w sprzeczności z przepisami Kodeksu pracy pozostaje przepis art. 59 ust. 8 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, nakazujący traktować wystawione przez lekarza orzecznika ZUS zaświadczenie określające wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy na równi z zaświadczeniem wydanym w myśl art. 229 § 4 Kodeksu pracy. Przepis ten nakazuje pracodawcy dopuszczenie pracownika do pracy na podstawie aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Źródłem skarg jest także przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nakazujący równe traktowanie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Orzeczenie takie nie wyklucza możliwości zatrudnieni

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2004-10-05
Opis odpowiedzi:
1. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (27.02.2004 r.) poinformował, że w Sejmie trwają zaawansowane prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2272). W miejsce jednoinstancyjnego orzecznictwa lekarskiego ZUS dla celów rentowych zaproponowano wprowadzenie odwoławczych komisji lekarskich. Bardzo korzystna dla zainteresowanych jest propozycja modyfikacji przepisów określających zasady ustalania stażu ubezpieczeniowego przyjmowanego do obliczenia kapitału początkowego i zasad ustalania podstawy jego wymiaru.
Inf. 1-3/2004, str. 85
1. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (27.02.2004 r.) poinformował, że w Sejmie trwają zaawansowane prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2272). W miejsce jednoinstancyjnego orzecznictwa lekarskiego ZUS dla celów rentowych zaproponowano wprowadzenie odwoławczych komisji lekarskich. Bardzo korzystna dla zainteresowanych jest propozycja modyfikacji przepisów określających zasady ustalania stażu ubezpieczeniowego przyjmowanego do obliczenia kapitału początkowego i zasad ustalania podstawy jego wymiaru.
Inf. 1-3/2004, str. 84