Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie użycia przez funkcjonariuszy CBA środków przymusu wobec zatrzymanego w lutym 2007 r. ordynatora oddziału kardiochirurgii szpitala MSWiA w Warszawie.

Rzecznik zwrócił się do szefa CBA o wyjaśnienie kwestii podstaw zastosowania wobec zatrzymanego kardiochirurga środka przymusu bezpośredniego w postaci kajdanek. Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym stanowi, iż funkcjonariusze CBA mogą stosować fizyczne, techniczne i chemiczne środki przymusu bezpośredniego służące do obezwładniania lub konwojowania osób w przypadku niepodporządkowania się wydanym na podstawie ustaw poleceniom. Zgodnie z art. 15 ust. 2 tej ustawy stosowane mogą być jedynie środki przymusu bezpośredniego odpowiadające zaistniałej sytuacji i niezbędne dla osiągnięcia podporządkowania się wydanym poleceniom.

Z informacji uzyskanej od Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego nie wynikało, aby zatrzymany kardiochirurg utrudniał czynności funkcjonariuszom, a w szczególności aby nie podporządkował się wydawanym mu poleceniom.

Ustawa o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym nie przewiduje innej możliwości stosowania środka przymusu bezpośredniego niż następcze - jako reakcję na niepodporządkowanie się wydawanym zgodnie z prawem poleceniom funkcjonariuszy. Tymczasem, co do zasady, środki przymusu bezpośredniego w postaci kajdanek lub prowadnic, stosuje się prewencyjnie. Z treści § 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie środków przymusu bezpośredniego wynika, że w sytuacjach wskazanych w tym przepisie, funkcjonariusze nie mają możliwości odstąpienia od zastosowania tych środków przymusu. W ocenie Rzecznika wspomniany przepis wykracza poza zakres delegacji ustawowej zawartej w art. 15 ust. 3 ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym. Rzecznik prosi o poinformowanie o zajętym stanowisku.